انواع اتصالات لوله کشی
فهرست مطالب
اتصالات لوله کشی از مهم‌ترین عناصر سیستم‌های لوله‌کشی هستند و آشنایی با انواع و جنس آنها برای کسانی که با این موضوع سروکار دارند، لازم و ضروری است. این اتصالات لوله‌ها را به هم وصل کرده یا آنها را مسدود می‌کنند و چرخش آنها در مسیر را به عهده دارند. این ابزار در ابعاد و جنس‌های مختلف به بازار ارائه می‌شوند. هر نوع لوله دارای اتصالات مخصوصی است؛ اما بیشتر اتصالات ویژگی‌های یکسانی دارند. در ادامه دربارۀ برخی از انواع اتصالات و کاربرد آنها با شما صحبت خواهیم کرد.
لوله‌ها و اتصالات فولادی
لوله‌ها و اتصالات آنها با جنس‌های گوناگون در بازار وجود دارند؛ اما یکی از پرطرفدارترین آنها اتصالات استیل و فولادی هستند. این در لوله‌کشی اهمیت زیادی دارند و به دلیل دوام و مقاومت زیاد از گذشته تا امروز مورداستفاده‌ی بسیاری از افراد قرار گرفته‌اند.
یکی دیگر از ویژگی‌های خوب لوله‌های فولادی دوام آنها در برابر حرارت است. این خصوصیات باعث شده است فولاد محبوبیت زیادی در ساخت لوله‌ها و اتصالات آنها داشته باشد. یکی از ضعف‌های لوله‌های فولادی، زنگ‌زدگی است که برای جلوگیری از این اتفاق، اغلب فولاد را با مواد دیگر مخلوط می‌کنند.
انواع فولاد مورداستفاده در لوله‌کشی
لوله‌ها و اتصالات فولادی انواع مختلفی دارند که از هرکدام برای کاربرد خاصی در صنعت استفاده می‌شود.
- فولاد گالوانیزه: اتصالات گالوانیزه همان‌طور که از نامشان پیداست، گالوانیزه شده و روکشی بر سطح آنها کشیده شده است. فولاد امکان زنگ‌زدگی دارد و به همین دلیل، در فرایند شیمیایی پوششی برای آن قرار می‌دهند تا در برابر زنگ‌زدگی مقاوم شود. به این نوع از فولاد، فولاد گالوانیزه گفته می‌شود. این ویژگی استفاده از فولاد گالوانیزه را برای ساخت انواع لوله و اتصالات آن بسیار محبوب کرده است.
- فولاد کربن: فولاد کربنی یا فولاد ساده، مستحکم‌ترین و قوی‌ترین نوع فولاد در صنعت است. این فلز چکش‌خوار است و به دلیل مقاومت زیاد، برای ساخت اتصالات لوله بسیار مناسب است. این فولاد حاوی کربن بوده و مقدار کمی منگنز و سایر عناصر هم در آن دیده می‌شود و به همین دلیل، به آن فولاد کربنی گفته می‌شود. وجود عنصر کربن در این نوع فولاد، اصلی‌ترین عامل استحکام بالا و سختی آن است که باعث کاهش شکل‌پذیری آن شده و همین‌طور آن را برای جوشکاری مناسب کرده است.
- فولاد ضدزنگ: همان‌طور که از اسم این فولاد مشخص است؛ مقاومت بسیار بالایی در برابر اکسیداسیون و خوردگی در محیط‌های طبیعی و مصنوعی دارد. همین موضوع باعث می‌شود که به طور گسترده از آن برای ساخت اتصالات لوله‌ای استفاده شود. این فولاد نوعی آلیاژ آهنی است که حداقل ۱۰ درصد آن را کروم تشکیل می‌دهد.
چهار نمونه از انواع اتصالات لوله کشی
اتصالات لوله‌ای نقش بسیار مهمی در لوله‌کشی ساختمان‌ها و تأسیسات ساختمانی دارند. هرکدام از این اتصالات با شکل و اندازه‌ی مخصوص خود، کار متفاوتی در لوله‌کشی انجام می‌دهند. شما می‌توانید کاربرد هرکدام از این اتصالات را در جدول زیر ببینید.
| کاربرد اتصالات لوله‌ای | نام اتصال |
| تغییر جهت جریان | آرنج – سه‌راهی – ضربدر |
| تغییر اندازه‌ی لوله | کوپلینگ – بوشن |
| اتصال اجزای مختلف | کوپلینگ |
| توقف جریان | درپوش |
معرفی انواع اتصالات لوله کشی
| عکس | معرفی | اسم |
 |
بوشن‌ها مانند کوپلینگ‌ها برای اتصال دو لوله با اندازه‌های مختلف استفاده می‌شود؛ در مقایسه با کوپلینگ فضای کمتری اشغال می‌کنند. بوشن‌ها معمولا هم در قسمت داخلی و هم در قسمت خارجی رزوه دارند. | بوشن |
 |
زانویی ها برای تغییر جهت و چرخش لوله‌ها در مسیر استفاده می‌شوند که انواع مختلفی دارند. مهم‌ترین آنها زانویی ۹۰ درجه و ۴۵ درجه است. زانویی‌های ۴۵ درجه کمتر دچار گرفتگی می‌شوند به همین دلیل استفاده از آنها نسبت به زانویی ۹۰ درجه بیشتر توصیه می‌شود. جهت خرید زانویی کلیک کنید! | زانویی |
 |
درپوش‌ها برای مسدودکردن لوله به کار می‌روند به این صورت که در انتهای لوله نصب می‌شوند و جریان را مسدود می‌کنند. درپوش‌ها با سرهای مربعی شکل یا شش گوشه ساخته می‌شوند که بتوان به‌راحتی آنها را با آچار مخصوص نصب یا جداسازی کرد. | درپوش |
 |
صلیب‌ها نوعی از اتصال‌دهنده‌ها هستند که لوله‌های متقاطع چهارطرفه را به هم متصل می‌کنند. درواقع، صلیب‌ها از ترکیب دو سه‌راهی ساخته شده‌اند و بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به‌جای استفاده از آنها از سه‌راهی استفاده کنند. | صلیب |
 |
کاربرد این قطعه، اتصال لوله‌ها به یکدیگر است. در ابتدا، لوله‌ی موردنظر با فلنج رزوه یا جوش داده می‌شود و برای ادامه‌ی کار با پیچ‌ومهره به همدیگر مهروموم می‌شوند. اصولا فلنج ها در صنعت‌هایی استفاده می‌شوند که با فشار بالا سروکار دارند. | فلنج |
 |
کوپلینگ‌ها برای اتصال دو لوله با اندازه‌های متفاوت به کار می‌روند البته گاهی اوقات از این قطعه برای طولانی کردن لوله هم استفاده می‌شود. این قطعه به‌صورت رزوه دار یا جوش سوکتی ساخته می‌شود. |
کوپلینگ |
 |
از نیپلها برای اتصال لوله‌ها، شلنگ و شیرها استفاده می‌شود این قطعات در سیستم‌های کم‌فشار قابل‌استفاده هستند. | نیپل |
 |
این قطعات دارای ۳ اتصال و فرمی T شکل هستند که برای اتصال مسیر اصلی به مسیر قائم به کار می‌روند. سه‌راهی‌ها باتوجه‌به کاربردشان، در ابعاد و اندازه‌های مختلف ساخته می‌شوند. | سه‌راهی |
خرید انواع اتصالات لوله کشی
برای آنکه بتوانید مناسب‌ترین اتصال را باتوجه‌به هدف خود بخرید، بهتر است نکاتی را درباره‌ی آنها بدانید:
- اگر می‌خواهید اتصالات ساخته‌شده با فولاد را بخرید، درجه‌ی فولاد استفاده‌شده در آن قطعه را در نظر بگیرید.
- توجه داشته باشید که قطعه‌ی موردنظر شما از طرف سازمان‌های استاندارد تایید و رتبه‌بندی شده باشد.
- اگر به یک قطعه برای کاربردی خاص نیاز دارید، یادتان نرود که هنگام خرید قطر داخلی آن را اندازه بگیرید تا در زمان انجام کار با مشکل روبه‌رو نشوید.
جمع‌بندی
در دنیای امروز تنوع گسترده‌ای در زمینه‌ی اتصالات لوله کشی وجود دارد. قطعات بسیاری به‌عنوان اتصالات لوله کشی در این زمینه کاربرد داشته و از عناصر اصلی لوله‌کشی محسوب می‌شوند. جنس این اتصالات اغلب متفاوت است؛ اما یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین آنها قطعات فولادی هستند. این قطعات باتوجه‌به کاربردشان به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. آنها می‌توانند فولاد گالوانیزه، کربنی و ضدزنگ باشند.
همان‌طور که از اسم قطعات اتصالات لوله کشی مشخص است؛ از آنها برای اتصال دو یا چند لوله به همدیگر استفاده می‌شود. البته بعضی از آنها کارهایی مثل مسدودکردن لوله یا تغییر جهت و چرخش آن را هم انجام می‌دهند. با آشنایی با هریک از این اتصالات لوله کشی و ویژگی‌های آنها می‌توانید بهترین انتخاب را برای هدف خود داشته باشید.
منبع: تامین کالا
