به طور کلی لوله محصولی است که از نظر شیوه تولید به دو دسته لوله مانیسمان یا همان بدون درز و لوله درزدار تقسیم میشود. تفاوت در روش اصلی تولید، عمدهترین فرق بین لولههای مانیسمان و لولههای درزدار است که از نام این دو محصول نیز کاملا آشکار میباشد. لوله بدون درز از میلههای توپر تولید شده و لولههای درزدار از نوعی ورق ساخته میشود که دو لبه آن به هم جوش داده شده است. لولههای درزدار به طور قابل توجهی ارزانتر از لولههای مانیسمان یا بدون درز هستند و دوام و استحکام کمتری نیز دارند.
اگرچه فشار کاری لولههای درزدار حدود ۲۰ درصد کمتر از لولههای بدون درز است؛ اما فشار کاری عامل تعیینکنندهای برای انتخاب بین این دو محصول نیست. تفاوت در ناخالصیهای احتمالی، که مقاومت لوله در برابر خوردگی را کاهش میدهد؛ تعیین میکند که باید از کدامیک از این محصولات در پروژه خود استفاده کنید. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد تفاوت اساسی لوله مانیسمان و لوله درزدار دارید؛ ادامه این مقاله را از دست ندهید.
لوله مانیسمان چیست؟
لوله بدون درز یا مانیسمان از یک میله تو پر فلزی و گرد ساخته میشود. این میله بعد از وارد شدن به خط تولید گرم شده، کشیده شده و تحت فشار قرار میگیرد تا افزایش طول پیدا کند. سپس نقطه مرکزی این میله از طریق ابزاری مانند ماندل سوراخ میشود. ورود این ابزار به مرکز دایره میله موجب خواهد شد که قطر سوراخ داخلی میله افزایش و ضخامت بیرونی آن کاهش پیدا کند. روند تولید این محصول سبب میشود که با افزایش قطر لوله خروجی از خط تولید، هزینه ساخت افزایش پیدا کند. مانیسمان به معنی عدم وجود درز روی بدنه لوله است. از این لولهها به طور گسترده در لولهکشی کارخانههای فرآیندی، لولهکشی برق، کشتیسازی، صنعت ساختمان و صنایع تولید مواد شیمیایی استفاده میشود.
لوله درزدار چیست؟
لوله درزدار نوعی لوله است که روی بدنه آن درزی به نشانه انجام عملیات جوشکاری است. این مدل لوله را با تولید یک ورق صاف از شمش، خمش و لول کردن این ورق و در نهایت جوش دادن دو سر آن به یکدیگر تولید میکنند. لولههای درزدار را میتوان در اندازههای مختلف و بدون محدودیت در سایز تولید کرد. از این محصول معمولا برای خطوط صنعتی انتقال آب، نفت یا گاز استفاده میکنند.
تفاوتهای اصلی بین لوله مانیسمان و لوله درزدار
همانطور که در پاراگرافهای بالاتر به آن اشاره شد؛ تفاوت عمده بین این دو مدل لوله، روش تولید آنهاست. به غیر از این عامل، لولههای درزدار و بدون درز دارای نقاط تمایز زیر نیز میباشند.
لوله مانیسمان |
لوله درزدار |
|
میزان استحکام | قادر به تحمل فشار و بار بیشتری است زیرا هیچ درزی روی بدنه آن وجود ندارد که باعث ضعیف شدن ساختار آن شود. | به دلیل انجام عملیات جوشکاری، استحکام این لولهها در مقایسه با لولههای بدون درز در برابر فشار ۲۰ درصد کمتر است. |
ابعاد طولی | به دلیل شکل پیچیده تولید، ابعاد طولی کمتری دارند. | میتوان این محصول را در ابعاد طولی مختلفی تولید کرد و تولیدکننده در این زمینه با هیچ محدودیتی مواجه نیست. |
سایز | لولههای مانیسمان را میتوان در سایزهای کوچکتر از ۲۴ اینچ تولید کرد. البته قابلیت تولید این محصول در سایزهای بزرگتر نیز وجود دارد؛ اما به دلیل افزایش هزینه تولید انجام این کار منطقی نیست. | چنین محدودیتی در تولید لولههای درزدار در سایزهای مختلف وجود ندارد. |
مقاومت در برابر خوردگی | مقاومت این محصول در برابر خوردگی بیشتر است. | درز جوشکاری شده روی بدنه باعث میشود که لوله در برابر عوامل خوردنده ضعیفتر باشد. |
کیفیت سطح | به دلیل فرآیند اکستروژن سطح این لولهها زبر است. | سطح این لولهها در مقایسه با لولههای درزدار یکنواختتر و باکیفیتتر است. |
قیمت | قیمت لوله مانیسمان به دلیل فرآیند خاص تولید گران است. | این لوله تقریبا ارزانترین لوله موجود در بازار است. |
فرایند تولید | فرآیند تولید این لوله پیچیده و زمان ساخت آن طولانیتر است. | زمان تولید به دلیل فرآیند سادهتر، کوتاهتر است. |
کاربرد | لوله مانیسمان برای استفاده در دما و فشار بالا و محیطهای خورنده مناسب است. | لولههای درزدار به طور معمول برای محیطهای کم فشار مناسب هستند. |
میزان ضخامت دیواره | ضخامت دیواره این محصول بستگی به طول آن دارد. | در مقایسه با لوله مانیسمان قابلیت تولید با ضخامتهای متفاوت را دارد. |
کدامیک بهتر است لوله مانیسمان یا لوله درزدار؟
حتی با وجود اینکه کارخانههای مختلف توانستهاند در دهها اخیر با توسعه روشهای تولید بهبود یافته، لولههای درزدار قابل رقابتی با لولههای مانیسمان تولید کنند؛ اما هنوز هم بسیاری از متخصصان صنعت پایپینگ، استفاده از لولههای مانیسمان یا همان بدون درز را به لولههای درزدار، در حداکثر موارد ترجیح میدهند.
با این حال برای سیستمهای لولهکشی که جهت اجرای آنها نیاز به لولهای با سایز بزرگتر از ۲۴ اینچ است؛ به دلیل قابلیت تولید لوله درزدار سایز بزرگ با هزینه کمتر، استفاده از این محصولات معقولتر به نظر میرسد. به غیر از قیمت لوله مانیسمان که در مقایسه با قیمت لوله درزدار گرانتر است؛ پارامترهای مختلف دیگر مانند نسبت قطر به ضخامت، در دسترس بودن، مقاومت در برابر خوردگی و… نیز وجود دارد که باید در زمان انتخاب بین این دو محصول آنها را در نظر بگیرید. به طور کلی، لولههای بدون درز در فاکتورهای مطرح شده نسبت به لولههای درزدار در رتبه بهتری قرار دارند و انتخاب مناسبتری برای اجرای یک سیستم لولهکشی استاندارد هستند.
مبنای بسیاری از تعصباتی که امروزی در مورد برتری لولههای مانیسمان به نسبت لولههای درزدار وجود دارد؛ احتمالا از فرآیند متفاوت تولید این دو محصول ناشی میشود. همانطور که در توضیحات و تصویر بالا مشاهده شد؛ وجود درز روی بدنه لوله یکی از نقاط ضعف لولههای درزدار محسوب میشود. حتی با وجود اینکه امروزه استانداردهای سختگیرانهای برای انجام عملیات جوشکاری روی بدنه این محصولات تدوین شده است؛ اما هنوز هم بسیاری از متخصصان ترجیح میدهند با پرداخت هزینهای بیشتر، برای اجرای پروژه خود به سراغ لولههای مانیسمان یا بدون درز بروند. لولههای بدون درز با تکیه بر روش تولید ویژه خود، پتانسیل ایجاد هرگونه نقص در مقاومت لوله در برابر خوردگی از ناحیه جوشکاری شده را کاهش میدهند.