اتصالات فشار قوی از آن دسته محصولاتی هستند که کاربردهای مختلفی در صنایع بزرگ به خصوص نفت، گاز و پتروشیمی دارند. از این محصولات برای اتصال شیرآلات به لوله، تغییر در مسیر لولهکشی، انشعابگیری، تغییر سایز لوله و مواردی از این دست در خطوط لولهکشی گاز و لولهکشی سایز سیالات پرفشار مانند آب و نفت استفاده میشود.
به همین خاطر اتصالات فشار قوی باید از یک نوع آلیاژ خاص و فولاد تولید شود تا توان فشار بالای سیال را داشته باشند. این قطعات بر اساس فشار سیال در جریان و اندازه تجهیزات در کلاسهای گوناگونی تولید شوند. یکی از فاکتورهای مورد استفاده برای تقسیم انواع اتصالات جنس بدنه آنهاست. بر این اساس این تولیدات به زیر مجموعههایی از جمله اتصال فشار قوی فولادی گالوانیزه، فشار قوی فولادی ساکت و فشار قوی فولادی دندهای تقسیم میشوند.
این قطعات فلزی به دلیل اینکه تکمیلکننده سیستمهای پایپینگ هستند؛ کاربردهای گستردهای را میتوان برای آنها تعریف کرد. به طور کلی لقب فشار قوی برای این محصولات از مقاومت و دوام بالای آنها در برابر فشار سیالی که در خط در جریان است برگرفته شده است. اتصالات فورج یا آهنگری نام دیگر اتصالات فشار قوی است که به اشکال مختلفی از جمله اتصال دندهای و جوشی تولید میشوند.
جنس و ابعاد اتصالات فشار قوی
همانطور که اشاره شد این محصولات با فولاد و فلزاتی دارای آلیاژهای خاص و به دو شکل مخروطی و رشتهای ساخته میشوند. این شکل طراحی باعث میشود که مقاومت اتصالات در زمان عبور سیال بالا برود. اتصالات فشار قوی فشار های مختلفی را قادرند تحمل کنند که به ترتیب عبارتند از:
- فشار ۲۰۰۰
- فشار ۳۰۰۰
- فشار ۶۰۰۰
- فشار ۹۰۰۰
ابعاد این محصولات نیز بر اساس کاربردشان تعیین شده و شامل یکی از موارد زیر میشود:
- ۱.۸ اینچ
- ۱.۴ اینچ
- ۳.۸ اینچ
- ۹.۱۶ اینچ
- ۱ اینچ
ویژگی اتصالات فشار قوی
یکی از اصلیترین ویژگی اتصالات فشار قوی، تحمل بالای این قطعات فلزی در برابر سیکل فشار و سیکل حرارتی است که سیال موجود در خط به دیوارهای داخلی لوله و اتصالات وارد میکند. اتصالات فشار قوی میتوانند از دمای منفی ۲۵۲ درجه سانتیگراد تا ۶۴۹ درجه سانتیگراد و فشاری کاری معادل ۱۵۰۰۰۰ پوند بر اینچ مربع را بدون آسیبدیدگی تحمل کنند. این ویژگی باعث میشود که بتوان از این نوع اتصالات در صنایع مختلف به خصوص صنایع انتقال سیالات داغ و پرفشار استفاده کرد.
انواع اتصالات فولادی بر اساس کاربرد
این قطعات فلزی، با وجود جثه کوچک، به عنوان قلب صنایع انتقال سیالات شناخته شده و با حضور خود میتوانند کارایی و راندمان خط را در مسیر انتقال ارتقا دهند. انواع اتصالات فشار قوی فولادی بر اساس کاربردشان در سیستمهای پایپینگ عبارت است از:
- مغزی فشار قوی
- نیپل فشار قوی
- سوک ولت فشار قوی
- مهره ماسوره فشار قوی
- بوشن فشار قوی
- زانویی فشار قوی
- چپقی فشار قوی
- تردولت فشار قوی
- تبدیل فشار قوی
- سه راه فشار قوی
زانویی فشار قوی
برای تولید زانوییهای فشار قوی از روش ریختهگری استفاده میشود. ضخامت و جنس بدنه این محصول بر اساس فشاری که از سمت سیال موجود در لوله و محیط اطراف تحمیل میشود تعیین خواهد شد. اصلیترین کاربرد زانویی، ایجاد تغییر زاویه در مسیر لولهکشی است. زانویی فشار قوی بر اساس زاویه قابل تغییر و میزان تحمل فشار به انواع زیر تقسیم میشود:
- ۴۵ درجه شعاع بلند
- ۴۵ درجه شعاع کوتاه
- ۹۰ درجه شعاع بلند
- ۹۰ درجه شعاع کوتاه
سه راهی فشار قوی
سه راهی به یک قطعه برای انشعابگیری دو سویه از خط اصلی گفته میشود که معمولا شکل طراحی آن به صورتی است که زاویه دو انشعاب فرعی نسبت به خط اصلی ۹۰ درجه است.
چپقی فشار قوی
از این قطعه برای اتصال لولهها و شیلنگها با سایزهای مختلف استفاده میشود. ساختار چپقی فشار قوی ۹۰ درجه و به صورت نر و ماده طراحی میشود. دیواره بیرونی یک سمت و دیواره داخلی سمت دیگر دارای رزوه است.
مغزی تبدیلی فشارقوی یا سوئیچ نیپل فشار قوی
اگر قصد دارید که دو سر دو لوله که سایزهای مختلفی داشته اما هم مرکز و هم راستا هستند را به هم متصل کنید باید از مغزی تبدیلی فشار قوی استفاده کنید. به این قطعه کاهنده سایز لوله نیز گفته شده و جنس آن بر اساس فشار کاری، جنس سیال موجود در لوله و سیال محاطی لولهها انتخاب میشود.
بوشن فشار قوی
برای افزایش طول لوله میتوان از بوشن که قطعهای فلزی و ساده است استفاده شود. بوشن در حقیقت نوعی رابط است که به کمک عملیات جوشکاری میتواند دو لوله با قطرهای یکسان که برای اتصال کمبود طول دارند را به یکدیگر متصل کند.
مغزی فشار قوی
این قطعه با زاویه ۱۸۰ درجه خود میتواند دو طرف مادگی تجهیزات را به یکدیگر متصل کند.
مهره ماسوره فشار قوی یا یونیون فشار قوی
ساختار مهره ماسوره از ۳ بخش اصلی، یک مهره در وسط و دو سری به مانند چپقی به صورت نر و ماده در اطراف آن تشکیل شده است. این قطعه در مدارهای بسته و تعمیرات لولهکشی کاربرد دارد. برای استفاده از مهره ماسوره فشار قوی باید دو سر نر و ماده را به لوله به صورت رزوهای پیچ کرده و سپس توسط مهره وسط به هم کوپل شوند.
تردولت فشار قوی
تردولت برای انشعابگیری از خطوط فشار قوی مورد استفاده قرار میگیرد. فرم بدنه این قطعه به شکلی است که یک سر آن به صورت منحنی طراحی شده تا بتوان عمل انشعابگیری بر روی لولههای مختلف از سایز ۲ اینچ الی ۳۲ اینچ را به سادگی انجام داد.
نیپل فشار قوی
برای انجام تغییراتی مانند تغییر جهت جریان، ایجاد انشعاب در لوله اصلی جهت فراهم کردن مسیرهای بیشتر در عبور سیال و مواردی از این دست میتوان از نیپل فشار قوی استفاده کرد.
کاربرد اتصالات فشار قوی در صنایع مختلف
در صنایعی مانند نفت و گاز، خطوط انتقال باید به گونه ساخته شوند که تحمل زیادی در برابر فشار بالای سیالات داشته باشند. اتصالات فشار قوی به جهت اینکه در برابر حرارت و فشار تابآوری بالایی دارند؛ در این صنایع بیشترین کاربرد را داشته و به اجرای صحیح خطوط انتقال کمک میکنند. علاوه بر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، در صنایع دیگری از جمله صنعت غذایی و دارویی، صنایع انتقال آب و فاضلاب و صنایع پلاستیک از این نوع اتصالات به وفور استفاده میشود.