لوله داربستی به لوله‌هایی گفته می‌شود که با استفاده از بست مخصوصی به هم متصل شده و تشکیل یک ساختار موقت برای دسترسی به بخش‌های مختلف بنا را می‌دهند. این لوله‌ها برای اینکه بتوانند ساختاری مستحکم ایجاد کنند؛ هم باید از مواد اولیه مقاوم و باکیفیت تولید شده و هم به وسیله روش‌های کارآمد از آنها در برابر اثرات مخرب محیطی مانند رطوبت موجود در هوا محافظت شود.

عوامل بسیاری وجود دارد که می‌توانند فارغ از قیمت لوله داربستی روی کیفیت این لوله‌ها تاثیر منفی داشته باشند. روش‌های متعددی برای ضد زنگ کردن این مقاطع فولادی وجود دارد که رنگ‌کاری و گالوانیزاسیون دو نمونه از بهترین‌‎ها هستند. در ادامه این پست توضیح می‌دهیم که چطور می‌توانید از لوله داربستی بیشتر محافظت کرده و از تخریب و پوسیدگی آنها پیشگیری کنید.

چه زمانی باید لوله‌های داربستی را ضد زنگ کنیم؟

همه مقاطع فولادی در برابر رطوبت آسیب‌پذیر هستند و ممکن است بعد از مدتی دچار زنگ‌زدگی شوند. بنابراین لازم است که برای مقابله با خوردگی، از روش‌های مقاوم‌سازی استفاده کنید. زنگ‌زدگی و در پی آن خوردگی و پوسیدگی می‌تواند منجر به ضعیف شده این لوله‌ها شود و خطر جانی به دنبال داشته باشد.

از طرفی از آنجایی که قیمت لوله داربستی تقریبا بالاست؛ اگر قصد دارید برای مدت طولانی از این مقاطع فولادی استفاده کنید و عمر مفید آنها را افزایش دهید؛ حتما باید از روش‌های محافظتی استفاده کنید. همانطور که می‌دانید داربست را معمولا در فضای باز برپا می‌کنند و همین عامل باعث می‌شود که این سازه موقت بیشتر در معرض عوامل مخرب قرار داشته باشد. از این رو می‌توان گفت که شانس آسیب‌دیدگی لوله‌های داربستی معمولا بالاست و فارغ از زمان، لازم است که برای محافظت از آنها حتما از روش‌های زیر استفاده کنید.

روش رنگ کردن لوله‌ها

رنگ کردن بهترین و متداول‌ترین روش برای جلوگیری از اکسیداسیون لوله‌های داربستی است. رنگ یک لایه محافظ روی لوله ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که این مقطع فولادی با قرار گرفتن در معرض رطوبت محیط دچار زنگ‌زدگی نشود. بدنه فولادی این لوله‌ها در برابر رطوبت بسیار حساس هستند و قرار گرفتن آنها به مدت طولانی در معرض این عامل باعث زنگ‌زدگی و به مرور پوسیدگی می‌شود.

علاوه بر جلوگیری از زنگ‌زدگی، مشخص شدن مسیرهای مختلف در داربست‌ها برپا شده، به خصوص در پروژه‌هایی که افرادی زیادی به صورت همزمان روی آنها کار می‌کنند یکی از مزایای رنگ کردن لوله‌های داربستی است. این روش، روش هزینه‌بری نیست و شما می‌توانید با پرداخت مبلغی کم و رنگ‌آمیزی، از لوله‌ها در برابر آسیب محافظت کنید. به این ترتیب می‌توانید با پرداخت هزینه‌ای کم، عمر مفید لوله‌های داربستی را به طور قابل توجهی افزایش دهید.

روش گالوانیزه کردن لوله‌ها

یکی دیگر از روش‌های موثر و کارآمد برای افزایش طول عمر لوله‌های داربستی و جلوگیری از زنگ‌زدگی آنها، استفاده از روشی قدیمی اما بسیار مفید به نام گالوانیزاسیون است. در این فرآیند سطح فولادی لوله با لایه‌ای بسیار نازک از روی مذاب پوشانده شده و به این ترتیب دیگر هیچ عامل خارجی نمی‌تواند به ساختار شیمیایی فلز لوله آسیب وارد کند.

همانطور که می‌دانید لوله‌های داربستی از ورق سیاه تولید می‌شوند. این نوع ورق در برابر عوامل محیطی بسیار آسیب‌پذیر است. بنابراین در کارخانه‌های تولید مقاطع فولادی، بعد از تولید لوله داربستی با استفاده از ورق سیاه، این لوله را داخل وانی پر شده از روی مذاب غوطه‌ور می‌کنند. این فلز با آهن واکنش نشان داده و ترکیبی ایجاد می‌کند که به عنوان لایه محافظ روی فولاد عمل می‌کند.

سطح روی این پوشش عنصر روی بیشتری نسبت به لایه‌های عمقی‌تر دارد و هر چقدر از سطح به عمق پیش می‌رویم؛ از درصد عنصر روی آن کاسته و به درصد آهنش افزوده می‌شود. به این ترتیب می‌توان گفت که سطح بیرونی این پوشش کاملا از جنس روی است. فلز روی این قابلیت را دارد که با اکسیژن موجود در هوا واکنش نشان داده و روی اکسید تولید کند.

روی اکسید در شرایط عادی به هیچ عنوان تمایل ندارد که با عناصر دیگر واکنش نشان دهد. علاوه بر این اکسید روی بسیار منسجم و غیرقابل نفوذ است. این عوامل می‌توانند از لوله داربستی یا سایر مقاطع فولادی گالوانیزه شده در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی یا به عبارت دیگر نفوذ اکسیژن و تولید زنگ آهن محافظت می‌کند.

لوله داربستی گالوانیزه بهتر است یا لوله داربستی رنگ شده؟

لوله‌های داربستی که فرآیند گالوانیزاسیون را طی کرده‌اند در مقایسه با لوله‌های رنگ شده دوام بیشتری دارند و نگهداری از آنها ساده‌تر است. خراشیده شدن رنگ به هر دلیلی که اتفاق بیفتد باعث ضعیف شدن پوشش محافظ لوله شده و باعث می‌شود که فولاد زیر آن در معرض آسیب قرار بگیرد. بنابراین اگر می‌خواهید از وقوع چنین اتفاقی جلوگیری کنید؛ باید مدام لوله را رنگ‌آمیزی کرده و در اصطلاح رنگ روی آن را ترمیم کنید.

به همین دلیل از لوله‌های داربستی رنگ شده بیشتر برای برپایی داربست در محیط‌های شهری که به دور از عوامل محیطی مخرب هستند استفاده می‌شود. این در حالی است که لوله‌های داربستی گالوانیزه با وجود خراش و آسیب‌دیدگی به لطف محافظت کاتدی دچار زنگ زدگی نمی‌شود.

همین عامل باعث می‌شود که قیمت لوله‌ای که گالوانیزه شده و برای بستن داربست قابل استفاده است بیشتر از قیمت لوله‌های رنگ شده باشد. اما این قیمت بالا با وجود عمر مفید طولانی‌تر و عدم نیاز به تعمیر و نگهداری کاملا توجیه‌پذیر است. عمر طولانی بهترین معیار برای انتخاب لوله داربستی است. لوله‌های گالوانیزه را تقریبا می‌توانید برای هر پروژه و در هر فضایی استفاده کنید.

چرا که روی مذاب پوشیده شده روی سطح این لوله‌ها باعث تغییر خواص لوله نمی‌شود. در هر حال اگر قصد دارید لوله داربستی خریداری شده را به مدت طولانی در انبار نگهداری کرده و یا به صورت مکرر استفاده کنید؛ باید حتما از یکی از این روش‌ها برای افزایش مقاومت محصول در برابر عوامل محیطی استفاده کنید.