کفراژبندی داربست چیست
فهرست مطالب
داربست نوعی پایه موقت است که از اتصال لوله‌های مخصوصی به نام لوله داربستی به هم ساخته می‌شود. از این سازه فلزی موقت به عنوان محلی برای ایستادن کارگران هنگام انجام کارهای ساختمانی در محل‌های دور از دسترس مانند نماهای طبقات بالا استفاده می‌شود. البته داربست‌بندی کاربردهای دیگری نیز دارد که یکی از مهم‌ترین آنها، کفراژبندی داربست است که ریشه آن به لغت فرانسوی Coverage به معنی پوشش سطح، باز می‌گردد. کفراژبندی داربست به نوعی قالب‌بندی گفته می‌شود که برای برپایی داربست نیاز به آن داریم. به همین خاطر در برخی از منابع به کفراژبندی، قالب‌بندی داربست نیز گفته می‌شود.
هدف از کفراژبندی داربست چیست؟
با انجام کفراژبندی در واقع شما قالبی برای پر کردن بتن درست می‌کنید. بنابراین اصلی‌ترین هدف کفراژبندی فرم دادن به بتنی است که هنوز خشک نشده است. با نصب این قالب، بتن شکل می‌گیرد. اکثرا از کفراژبندی داربست برای ساخت اسکلت و سقف بتنی سازه‌ها استفاده می‌شود.
کفراژبندی داربست به چه معناست؟
کفراژبندی به قالبی گفته می‌شود که با نصب تعداد انبوهی داربست در کنار هم که بیش از ۴ پایه دارند ساخته می‌شود. گرچه کاربرد این سازه بسیار متنوع است؛ اما عموما از آن برای انجام عملیات روی سقف‌هایی که ارتفاع زیادی دارند استفاده می‌شود. در اجرای این سازه رعایت فاصله صحیح بین پایه‌های داربست بسیار مهم است.
آشنایی با انواع کفراژبندی
انواع مختلفی از کفراژبندی داربست وجود دارد که هر کدام با توجه به مشخصات فنی خود، دارای مزایا و معایبی هستند. برای انتخاب بین این سازه‌ها، حتما باید پروژه و ملزومات آن را به طور کامل بشناسید. انواع مختلف کفراژبندی در صنعت ساختمان عبارتند از:
کفراژبندی با استفاده از قالب‌های چوبی
قالب اصلی در این سازه‌ها از جنس نئوپان و تخته سه لایی است. این تخته‌ها را می‌توان به سادگی با استفاده از پیچ و مهره به یکدیگر متصل کرد. از مزایای کفراژبندی با استفاده از قالب‌های چوبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عایق عالی در برابر حرارت
- وزن بسیار پایین نسبت به دیگر مدل‌های کفراژبندی
- قابلیت ساخت قالب با اندازه و شکل‌های دلخواه و متناسب با نیاز پروژه
- قابلیت اجرا در پروژه‌های کوچک ساختمانی
- اصلی‌ترین معایب کفراژبندی با قالب‌های چوبی نیز عبارتند از:
- ناهموار بودن سطح قالب
- عدم قابلیت اجرا در پروژه‌های بزرگ
- مقاومت پایین در برابر فشار و ضربه
- وجود درز بین قالب‌ها
کفراژبندی با استفاده از قالب‌های فلزی
فلز یکی از مواد اولیه‌ای است که در کفراژبندی به وفور از آن استفاده می‌شود و سرعت ساخت قالب‌ها با آن به شدت بالاست. اگر قصد دارید از کفراژبندی با قالب‌های فلزی برای پروژه خود استفاده کنید؛ باید انتظار مواجه شدن با مزایای زیر را نیز داشته باشید:
- مقاومت بسیار عالی
- ایجاد سطحی هموار برای بتن
- قابلیت استفاده به صورت دائمی
- نصب و باز کردن راحت و سریع قالب‌ها
اما در کنار این مزایا، کفراژبندی با استفاده از قالب‌های فلزی معایبی از جمله موارد زیر را نیز دارد:
- هزینه بالا
- وزن سنگین
کفراژبندی با استفاده از قالب‌های پلاستیکی
در پروژه‌های بتنی ساده معمولا به جای دیگر مدل‌های کفراژبندی، از قالب‌های پلاستیکی استفاده می‌شود. این قالب‌ها به صورت عایق عمل کرده و علاوه بر اینکه حمل‌شان ساده است؛ در برابر خوردگی نیز بسیار مقاوم هستند.
مهم‌ترین مزایا کفراژبندی با قالب‌های پلاستیکی عبارتند از:
- مقاومت بالا در برابر خوردگی
- وزن کم و حمل آسان
- مناسب برای استفاده در محیط‌های بزرگ
کفراژبندی با استفاده از قالب‌های فایبرگلاس و پلیمری
از این مدل قالب بیشتر در کفراژبندی سقف و با هدف سبک‌سازی این بخش از ساختمان استفاده می‌شود. ضمن اینکه قالب‌های فایبرگلاس و پلیمری برای پی بتنی نیز مناسب بوده و باعث افزایش ایمنی در سقف و پی ساختمان می‌شوند. این شیوه قالب‌بندی هم به سرعت اجرا شده و هم غیرقابل نفوذ است.
کفراژبندی با استفاده از قالب‌های متحرک
هر زمان که نیاز باشد مرحله بتن‌ریزی به صورت یکنواخت انجام شود؛ از کفراژ با قالب‌های متحرک استفاده می‌شود که مکانیزم آنها به صورت هیدرولیکی است. قالب‌های متحرک هم به صورت عمودی و هم به صورت افقی قابل اجرا هستند. اکثرا برای مواردی مانند مانند بتن‌ریزی تونل‌ها، لوله‌های آب و زهکشی از این مدل کفراژبندی استفاده می‌شود. البته کفراژ عمودی بیشتر در ساخت سیلوهای بزرگ، برج‌های مخابراتی و تاسیسات ذخیره‌سازی مواد کاربرد دارند.
کفراژبندی با استفاده از قالب‌های دائم
این قالب‌ها که ثابت هستند به عنوان بخشی از سازه در نظر گرفته می‌شوند. دوام بالا از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت کفراژبندی با استفاده از قالب‌های دائم است. این در حالی است که این قالب‌ها به دلیل اینکه بخش از ساختمان محسوب می‌شوند قابلیت جابه‌جایی ندارند.
کفراژهای داربستی
کفراژبندی داربست به عملیاتی گفته می‌شود که با هدف افزایش سطح ایمنی کارگران انجام می‌شود. همانطور که می‌دانید انواع مختلفی از کفراژبندی داربست وجود دارد. کفراژ ساده که به منظور انجام فعالیت روی سقف اجرا می‌شود و کفراژ حفاظ که برای پایداری نما کاربرد دارد دو نمونه از متداول‌ترین کفراژبندی داربست هستند.
هزینه کفراژبندی داربست
هزینه اجرای این کفراژها به عوامل مختلفی بستگی دارد. قیمت لوله داربستی و میزان لوله مورد نیاز، مساحت ساختمان یا پروژه، میزان طبقات، متراژ، هزینه نصب و… از جمله این عوامل هستند. برای پروژه‌هایی که خارج از محدوده شهری واقع شده‌اند؛ به ازای هر ۲۰ کیلومتر فاصله از مرکز، هزینه‌ای جداگانه به عنوان هزینه حمل نیز در نظر گرفته می‌شود.
فرمول اصلی برای محاسبه هزینه اجرای این قالب‌ها، ضرب طول کفراژ در عرض و در ارتفاع آن است. نکته مهمی که در عملیات کفراژبندی باید به آن توجه شود؛ ایمنی سازه است که وظیفه نظارت بر آن بر عهده مهندسان ساختمان می‌باشد. متاسفانه گاهی برخی از داربست‌بندها با هدف کاهش هزینه‌های ساخت، کفراژهای غیراستاندارد و ناامنی را به مجریان پروژه‌ها پیشنهاد می‌کنند. این در حالی است که انتخاب این گزینه‌ها ممکن است در آینده نزدیک خسارات مالی و جانی بسیاری را به دنبال داشته باشد.
نکات مهم در کفراژبندی داربست
رعایت چند نکته ایمنی مهم، اصلی‌ترین کاری است که در زمان کفراژبندی باید به آن توجه شود. فاصله درست ۳ متری پایه‌ها از هم و انتخاب کفراژ مناسبی که علاوه بر مقاومت در برابر عوامل بیرونی، پوسیدگی و خوردگی، در برابر تحمل وزن هم مقاوم باشد از جمله این نکات مهم است.
