ورق روغنی و ورق گالوانیزه دو مدل ورق فلزی بسیار پرمصرف در صنایع مختلف محسوب می‌شوند که از نظر فاکتورهای فنی گوناگون مانند روش تولید، قیمت ورق و طول عمر آنها ، تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. در این مقاله سعی داریم تا با معرفی این محصولات، عمده‌ترین تفاوت‌های بین ورق روغنی و گالوانیزه را توضیح دهیم.

مهمترین تفاوت این دو محصول در روش تولید است. در فرآیند تولید، ورق روغنی از ورق‌ سیاه در فرآیند نورد سرد ساخته می‌شود، در حالی که ورق گالوانیزه با آبکاری فلز مذاب روی تولید می‌شود.

آشنایی با ورق روغنی و ویژگی‌های فنی این محصول

ورق روغنی نوعی ورق سرد است که توسط فرآیند نورد سرد تولید شده و طی انجام مراحل خاصی تبدیل به ورق روغنی می‌شود. همانطور که از نام این محصول مشخص است؛ ورق روغنی بعد از خروج از خط تولید، با نوعی روغن آغشته می‌شود تا خواص بیشتری پیدا کند. این فرآیند محصول را در برابر انواع خوردگی، زنگ‌زدگی و فرسودگی مقاوم ساخته و کاربردهای آن را گسترش می‌دهد.

ضخامت ورق‌های روغنی که در عرض‌های 100 تا 125 میلی‌متر تولید می‌شوند؛ بین 0.3 تا 3 میلی‌متر متغیر است. واحدهای صنعتی متعددی در کشورمان، انواع ورق‌های روغنی درجه یک و باکیفیت را تولید می‌کنند. از بین همه این محصولات، در حال حاضر تولیدات کارخانه فولاد مبارکه و فولاد درخشان از جمله بهترین ورق‌های روغنی موجود در بازار محسوب می‌شوند. علاوه بر این محصولات تولید داخل، ورق‌های وارداتی از کشورهایی نظیر کره‌ جنوبی و هند نیز از نظر کیفیت رتبه خوبی دارند.

همانطور که گفته شد؛ اعمال یک لایه روغن روی ورق‌های تولید شده به شیوه نورد سرد باعث می‌شود که خواص و ویژگی‌های محصول ارتقا پیدا کند. مهم‌ترین ویژگی‌های ورق‌های روغنی عبارتند از:

  • استحکام کششی بیشتر در مقایسه با دیگر ورق‌های فولادی نظیر ورق سیاه
  • فرآیند تولید و آماده‌سازی ساده‌تر به نسبت ورق‌های دیگر مانند ورق سیاه

کاربردهای ورق روغنی

از ورق روغنی می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:

  • تولید انواع لوازم خانگی، مبلمان و میزهای اداری فلزی (در ساخت این محصولات از ورق روغنی با سایزهای مختلف استفاده می‌شود و از آنجایی که این نوع ورق استحکام کششی بسیار بالایی دارد؛ بهترین متریال برای تولید این کالاها محسوب می‌شود.)
  • قابلیت استفاده در تولید قطعات در صنعت خودروسازی (برای تولید بخش‌های حساسی مانند اگزوز خودرو می‌توان روی قابلیت‌های ورق روغنی حساب باز کرد)
  • ساخت انواع محصولات فولادی مورد استفاده در صنعت ساختمان مانند درب و پنجره و انواع پروفیل

آشنایی با ورق گالوانیزه و ویژگی‌های فنی این محصول

اکسیدن شدن یا همان زنگ‌زدگی یکی از عوامل مخرب محصولاتی است که با آهن و فولاد خام تولید می‌شوند. در واقع آهن و فولاد در برابر این عوامل بسیار آسیب‌پذیر هستند. در بسیاری از موارد، زنگ‌زدگی روی این فلزات معمولا به شکلی ایجاد می‌شود که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود؛ اما تاثیرات عمیقی روی افزایش ریسک تخریب ساختمان دارد.

در این شرایط می‌توان با استفاده از ورق گالوانیزه، از وقوع چنین مشکلاتی پیشگیری کرد. ورق گالوانیزه نوعی ورق فولادی است که برای مقاوم شدن در برابر زنگ‌زدگی، با لایه‌ای از روی پوشانده می‌شود. فلز روی استقامت زیادی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد و اجازه نمی‌دهد که عوامل ایجاد این آسیب‌ها به بدنه ورق آسیبی وارد کنند.

از دیگر ویژگی‌های ورق گالوانیزه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • فراهم آمدن امکان بازرسی فنی سازه‌های فلزی ساخته شده با این ورق
  • حمل و نقل ساده‌تر و ایمن‌تر به دلیل مقاومت زیاد ورق در برابر ضربه و آسیب‌های ناشی از حمل
  • سهولت در تمیز کردن به نسبت دیگر ورق‌های فولادی مانند ورق سیاه خام (سطح ورق‌های سیاه زبر و خشن است و تمیز کردن آن دشوار. این در حالی است که ورق‌های گالوانیزه نوعی اسپری مخصوص دارند که به سادگی با استفاده از آن تمیز می‌شوند.)
  • ظاهری بهتر و ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی مناسب‌تر نسبت به دیگر مدل‌های ورق فولادی
  • عمر بسیار بیشتر نسبت به ورق‌های فولادی معمولی (این ورق‌ها بسته به محل استفاده می‌توانند بین 20 تا 70 سال عمر مفید داشته باشند.)

تفاوت ورق روغنی و گالوانیزه در چیست؟

فرآینده‌های گالوانیزاسیون و روغن‌کاری که روی این دو محصول انجام می‌شود؛ علاوه بر تغییر قیمت ورق موجب می‌شود که مقاومت آن نیز افزایش پیدا کند. مهم‌ترین تفاوت‌هایی که بین ورق‌های گالوانیزه و ورق‌های روغنی وجود دارد عبارتند از:

فرآیند تولید و بهره‌برداری: ورق روغنی بعد از تولید باید روند روغن‌کاری را طی کند و ورق گالوانیزه باید در حمام روی مذاب غوطه‌ور شود تا لایه‌ای از این فلز مقاوم روی آن را بپوشاند.

طول عمر: ورق گالوانیزه بسته به محل استفاده از آن و میزان تماسش با مواد خورنده بین 20 تا 30 سال عمر مفید دارد. اما اگر به خوبی از آن مراقبت شود و شرایط استفاده از آن ایده‌آل و معمولی باشد؛ می‌تواند تا 70 سال بدون آسیب دوام بیاورد. این در حالی است که ورق‌های روغنی معمولا بیشتر از 15 سال عمر مفید ندارند.

هزینه تولید: قیمت ورق روغنی و هر نوع ورق فولادی دیگر تابعی از سایز، ضخامت و وزن محصول است. علاوه بر این موارد چند فاکتور مهم دیگر نیز وجود دارد که می‌توانند به صورت مستقیم و غیر مستقیم روی نرخ این محصولات اثرگذار باشند. یکی از این فاکتورهای مهم، هزینه تولید است. از آنجایی که هزینه تولید و فروش ورق‌های گالوانیزه نسبت به ورق‌های روغنی بیشتر است؛ قیمت ورق گالوانیزه نیز گران‌تر می‌باشد.
ابعاد و ضخامت ورق: ورق‌های روغنی و گالوانیزه در ابعاد مختلفی تولید و روانه بازار می‌شوند. ضمنا این دو محصول از نظر ضخامت نیز تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. ضخامت معمول در ورق‌های گالوانیزه بین 0.6 تا 6 میلی‌متر و ضخامت ورق‌های روغنی بین 0.3 تا 3 میلی‌متر است.

شکل ظاهری: همانطور که قبلا نیز اشاره شد؛ ورق روغنی نسبت به ورق گالوانیزه از نظر شکل ظاهری شکیل‌تر است و به همین خاطر بیشتر در صنایع خودروسازی و ساخت وسایل خانگی فلزی کاربرد دارد.
نوع استانداردهای ملی و بین‌المللی مورد استفاده در تولید: استاندارد عاملی است که میزان کیفیت محصول بر اساس آن تعیین می‌شود. از این نظر ورق‌های گالوانیزه به جهت دریافت گواهی‌نامه‌ها و استانداردهای بیشتر، وضعیت بهتری در مقایسه با ورق روغنی دارند. همین موضوع نشان می‌دهد که این نوع ورق باکیفیت‌تر از ورق روغنی است و در صنایع مختلف کاربردهای بیشتری دارد.