اتصالات پی‌وی‌سی یا همان اتصالات لوله پلیکا به قطعات جداشدنی از لوله گفته می‌شود که به کمک آن می‌توان دو یا حتی سه لوله را به هم متصل کرد. از این اتصالات برای عملیات مکانیکی و لوله‌کشی استفاده می‌شود. اتصالات PVC که مخفف کلمه پلی وینیل کلراید است از یک ماده مقرون‌به‌صرفه و انعطاف‌پذیر تولید می‌شوند.

به همین خاطر کار کردن با این اتصالات در مقایسه با اتصالات فولادی بسیار راحت‌تر است. به طور کلی قیمت لوله پلیکا و قیمت اتصالاتی که برای متصل کردن آنها به یکدیگر کاربرد دارند نسبت به محصولات مشابه مانند لوله فولادی کمتر است. از لوله‌های پی‌وی‌سی یا همان پلیکا علاوه بر لوله‌کشی انتقال آب آشامیدنی و آب فاضلاب، برای پوشش کابل‌های برق نیز استفاده می‌شود.

این لوله‌ها را می‌توان داخل دیوار یا زیر زمین کار گذاشت و از داخل‌شان کابل برق رد کرد. هر جا که نیاز باشد تغییری در مسیر حرکت لوله ایجاد شود یا دو یا چند لوله به هم متصل شوند؛ باید از قطعاتی از همین جنس به نام اتصالات لوله پلیکا استفاده کرد. در این مقاله بیشتر در مورد انواع اتصالات لوله پلیکا و کاربرد هر کدام در صنعت پایپینگ صحبت می‌کنیم.

انواع اتصالات پلیکا

انواع اتصالات پلیکا عبارتند از:

زانویی

زانویی به نوعی از اتصالات پلیکا گفته می‌شود که برای ایجاد تغییر مسیر در حرکت سیال یا زاویه دادن به لوله از آن استفاده می‌شود. زانویی‌های پلیکا معمولا بر اساس زاویه به سه دسته زانویی 45 درجه، زانویی 90 درجه و سه راه خم تقسیم می‌شوند.

سه راهی

این قطعه برای انشعاب‌گیری از خط اصلی یا تغییر مسیر حرکت لوله پلکیا کاربرد دارد. سه راهی‌ها نیز مانند زانویی‌ها بر اساس میزان تغییری که در زاویه حرکت لوله ایجاد می‌کنند به سه دسته 45، 87.5 و 90 درجه تقسیم می‌شوند. به غیر از این سه مدل سه راهی یک مدل سه راهی دیگر با نام سه راه تبدیل نیز وجود دارد که به کمک آن علاوه بر تغییر مسیر یا انشعاب‌گیری در مسیر لوله پلیکا، امکان تغییر سایز لوله نیز میسر می‌شود.

سه راه خم

سه راه خم با زاویه 87.5 درجه خود باعث می‌شود که نقاط مرده در خط حذف شده و سر و صدای ناشی از عبور فاضلاب کمتر شود. ضمن اینکه برای جلوگیری از انسداد زودرس و تسهیل در حرکت سیال نیز می‌توان از این نوع سه راهی استفاده کرد. زاویه این مدل سه راهی بازتر از اتصالات 90 درجه است و با ایجاد شیب در مسیر حرکت سیال، از انسداد لوله و رسوب فاضلاب جلوگیری می‌کند. اصلی‌ترین دلیل ایجاد انسداد در لوله، کاهش سرعت حرکت سیال است. بنابراین می‌توان با افزایش سرعت سیال به کمک سه راه خم، از وقوع انسداد تا حدود زیادی جلوگیری کرد.

تبدیل

تبدیل به نوعی از اتصالات گفته می‌شود که برای اتصال دو لوله پلیکا با سایزهای مختلف به یکدیگر کاربرد دارد.

سیفون

با نصب سیفون روی لوله پلیکا فاضلاب می‌توان از برگشت فاضلاب، خروج بوی بد از لوله و ورود جانوران موذی به داخل ساختمان جلوگیری کرد. سیفون را روی خروجی آب سرویس بهداشتی، حمام و فاضلاب آشپزخانه نصب می‌کنند. این قطعه در سایزهای 125، 110، 90 و 63 درجه در بازار موجود است.

درپوش

برای مسدود کردن انتهای لوله پلیکا به صورت موقت یا دائم باید از نوعی اتصال به نام درپوش استفاده کنید. با نصب این پوشش روی خروجی لوله، از ورودی اشیاء یا مصالح ساختمانی به درون شبکه انتقال سیال جلوگیری می‌شود.

بوشن

این قطعه استوانه‌ای شکل دارای دو سر مادگی است و در دو نوع ترمزدار و تخت تولید می‌شود. بوشن ترمزدار برای اتصال لوله‌های پلیکا بدون استفاده از حرارت و بوشن تخت برای تعمیر شکستگی‌های لوله پلیکا و ایجاد انشعابات جدید کاربرد دارد.

چهار راه

با استفاده از چهار راه شما می‌توانید مسیر اصلی شبکه فاضلاب را به 4 مسیر فرعی تبدیل کنید. برای ایجاد دو انشعاب ۴۵ درجه، معمولا به جای استفاده از دو عدد سه راهی و جهت صرفه‌جویی در فضا و تعداد اتصال از یک عدد چهار راه استفاده می‌شود.

سه راه دریچه بازدید

سه راه دریچه باز برای مواقعی کاربرد دارد که قصد دارید گرفتگی درون سیفون، لوله، زانویی و دیگر اتصالات را بدون شکافتن دیوار یا کف ساختمان رفع کنید. در هر سیستم فاضلابی بهتر است چند عدد دریچه بازدید در پایین‌ترین نقطه لوله و قائم در سر زانو سه راهی‌ها, محل اتصال یک لوله فرعی به لوله اصلی دیگر، در مکان‌هایی که لوله تغییر مسیر داشته و در لوله اصلی فاضلاب ساختمان که از دیوار خارجی عبور کرده است وجود داشته باشد.

موفه

موفه نوعی رابط انبساطی است که در سیستم عمودی ساختمان و جهت جلوگیری از ایجاد شکستگی در سیستم فاضلاب به هنگام نشست ساختمان یا تعمیر بخشی از سیستم کار گذاشته می‌شود.

فلنج

این قطعه در شبکه‌های آبرسانی تحت فشار و سیستم‌های آبیاری کشاورزی کاربرد دارد. از این قطعه بیشتر به دلیل وزن سبک، نصب راحت، مقاومت بالا در برابر خوردگی و قیمت مناسب برای اتصال لوله‌های پلیکا به یکدیگر استفاده می‌کنند.

کلاهک

برای جلوگیری از ورود آب باران، برگ درختان و موجودات زنده به لوله هواکشی که از حمام، هود آشپزخانه و سرویس بهداشتی به سمت پشت بام هدایت شده است از این قطعه در انتهای لوله پلیکا استفاده می‌شود. کلاهک پلیکا نسبت به دیگر محصولات مشابه مانند کلاهک‌های فلزی و سیمانی وزن کمتری دارد؛ راحت‌تر نصب می‌شود و از مقاومت بیشتری در برابر خوردگی برخوردار است.

بست

بست نوعی نگهدارنده است که برخلاف فرم و ظاهر ساده خود، یکی از مهم‌ترین قطعات در سیستم‌های لوله‌کشی ساختمان محسوب می‌شود. با این بست می‌توانید لوله‌ها را روی دیوار نگه داشته و از آن به عنوان ابزاری برای جلوگیری از انتقال لرزش لوله‌ها به دیوارهای ساختمان، مانعی برای انتقال تنش ساختمان به لوله و وسیله‌ای برای تنظیم مقدار حرکت لوله استفاده کنید.

کف خواب

استفاده از کف خواب در توالت ایرانی مانع ورود ایزولاسیون به داخل لوله می‌شود.