لوله داربستی چیست؟ ویژگی و کاربرد و مهم ترین مشخصات فنی انواع آن

لوله داربستی یک نوع لوله است که از نظر مشخصات ظاهری شباهت بسیاری با لوله‌های درزدار دارد. از این مدل لوله فقط برای برپایی نوعی ساختار موقت استفاده می‌شود که برای تکمیل پروژه‌های عمرانی، ایجاد فضای تبلیغاتی و مواردی از این دست کاربرد دارد. بنابراین از انواع لوله های داربست مثل دیگر لوله‌ها برای اجرای سیستم‌های لوله‌کشی استفاده نمی‌شود. لوله‌ داربستی را با استفاده از ورق سیاه و به شیوه نورد گرم تولید می‌کنند. از نوع فولادی این لوله بیشتر در صنعت ساختمان استفاده می‌شود. این محصول را در صنایع مختلف به عنوان لوله 5 نیز می‌شناسند. اگر می‌خواهید بدانید که دقیقا لوله داربستی چیست و چه کاربردی دارد؟ با ما تا انتهای این پست همراه باشید.

لوله داربستی چیست و چه مشخصات کلی دارد؟

امروزه با توجه به بلندمرتبه‌سازی در اکثر شهرها، دسترسی به قسمت‌های مرتفع ساختمان برای افرادی که خدمات ساختمانی و عمرانی ارائه می‌کنند؛ به‌خصوص سنگ‌کارها و سیمان‌کارها به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. هر چقدر تعداد طبقات ساختمان بیشتر شود؛ دسترسی به بخش‌هایی از نما و دیوارهای کناری نیز محدودتر خواهد شد. خوشبختانه با وجود سازه‌ای موقت به نام داربست که با خرید لوله داربستی و بست‌های مخصوص می‌توان آن را برپا کرد این مشکل حل شده است. در واقع داربست که سازه‌ای موقت است و با استفاده از به هم متصل کردن انواع لوله های داربست ساخته می‌شود به مجریان پروژه‌های ساختمانی کمک می‌کند که به قسمت‌های مرتفع سازه به صورتی کاملا ایمن دسترسی داشته باشند.

لوله‌های داربستی را اغلب از جنس فولاد و در طول‌های 3 و 6 متری تولید می‌کنند. از نظر کاربرد و شرایط وزنی، این محصول را می‌توان به دو دسته لوله داربستی سبک و لوله داربستی سنگین طبقه‌بندی کرد. لوله‌های داربستی معمولا با یک سایز استاندارد تولید می‌شوند. در واقع لوله داربستی که قطر خارجی آن 48.3 میلی‌متر، ضخامت دیواره‌اش 3.2 میلی‌متر و طولش 6 متر باشد؛ محصول استاندارد و مطمئنی برای برپایی یک داربست مستحکم و ایمن است.

همانطور که اشاره شد؛ داربست به سازه‌ای گفته می‌شود که با به هم متصل کردن لوله‌های داربستی ساخته می‌شود و بعد از اتمام پروژه به راحتی می‌توان با باز کردن بست‌های به کار برده شده برای ایجاد این اتصال، آن را تخریب کرد. لوله داربستی از نظر ویژگی‌های فنی همان لوله‌های صنعتی هستند که برای عبور سیال طراحی نشده‌اند. به همین خاطر در بسیاری از کارخانه‌های تولیدکننده این محصول، لوله را بعد از ساخت مورد بررسی و آزمایش از نظر ایمنی در انتقال آب، گاز یا سایر سیالات قرار نمی‌دهند. این مدل لوله فقط کاربرد صنعتی دارد و در برخی از صنایع مانند صنعت ساختمان و برای ساخت سازه‌های گوناگون مانند پایه تابلوهای تبلیغاتی از آن استفاده می‌شود. از آنجایی که متداول‌ترین سایز لوله داربست به اینچ 11.2 اینچ یا همان نمره 5 است؛ به این محصول لوله 5 نیز گفته می‌شود. این مدل لوله را در ضخامت‌های مختلفی تولید می‌کنند که بیشترین ضخامت مورد استفاده برای ساخت آن، 2.5 و 2 میلی‌متر است.

آشنایی با انواع داربست

داربست نوعی سازه موقت است که با استفاده میله‌های چوبی و یا لوله‌های فولادی ساخته شده و از آن به عنوان تکیه‌گاه و پایه استفاده می‌شود. برای اتصال این لوله‌ها و ساخت این سازه نیاز به تخصص و تجربه زیادی است. چرا که تخریب این سازه به معنی به خطر افتادن جان کارگرانی است که به عنوان تکیه‌گاه از آن استفاده می‌کنند و حتی ممکن است با آسیب زدن به ساختمان اصلی، موجب به بار آمدن خسارات مالی نیز شود. در صنعت ساختمان، داربست را معمولا در فاصله 30 الی 40 سانتی‌متری از سازه اصلی برپا می‌کنند. البته فاصله مناسب بسته به نظر معمار و مهندس پروژه می‌تواند کمی متفاوت‌تر از این اعداد باشد. داربست را بسته به اینکه چطور لوله‌ها در آن به هم متصل شده و چه شکلی را تشکیل می‌دهند همچنین بر اساس اینکه پایه سازه کجاست می‌توان به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. به طور کلی پرکاربردترین انواع داربست عبارتند از:

داربست چکشی ستاره‌ای

این مدل داربست را با استفاده از پایه‌های قائم و مهارهای افقی برپا می‌کنند. از مزایای مهم داربست چکشی ستاره‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سهولت در باز و بسته کردن
• بدون نیاز به آچار یا مهاربندی در ارتفاع بالا
• عدم نیاز به کارگر ماهر
• سهولت در جابجایی و انتقال

داربست مثلثی

برای برپایی این مدل داربست، فریم‌های مثلثی ساخته و به صورت نر و ماده آنها را به هم متصل می‌کنند. داربست مثلثی نیز دارای مزایای زیادی است که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• سهولت در باز و بسته کردن
• عدم نیاز به کارگر ماهر

داربست چکشی کاسه‌ای

داربست چکشی کاسه‌ای را نیز مانند داربست چکشی ستاره‌ای با استفاده از پایه‌های قائم و مهارهای افقی درست می‌کنند. این مدل داربست دارای مزایای زیر است:

• قابلیت توسعه در پلان‌های مختلف
• عدم نیاز به مهاربندی در ارتفاع بالا
• قابلیت استفاده در داربست‌بندی نمای ساختمان

کاربرد لوله داربستی چیست ؟

گرچه بیشتر ما داربست را در کنار ساختمان‌های نیمه‌ساخته دیده‌ایم؛ اما کاربرد این سازه فقط محدود به صنعت ساختمان نیست. بلکه داربست در صنایع دیگری مانند مواردی که در ادامه توضیح می‌دهیم نیز بسیار کاربردی است:

ساختمان‌سازی و پروژه‌های عمران: در این مورد که مهم‌ترین کاربرد داربست است؛ از این سازه به عنوان تیکه‌گاه یا پل موقت استفاده می‌شود. این سازه اسکلتی و بلند به عنوان پشتیبانی برای افراد و کارگرانی که در ارتفاع کار می‌کنند عمل کرده و فضای ایمنی برای کار کردن‌شان ایجاد می‌کند.

صنعت نفت و گاز: در این صنعت از داربست برای اجرای سیستم‌های لوله‌کشی و خطوط انتقال و همچنین پایه‌ای محکم برای نگهداری از تجهیزات استفاده می‌کنند. لوله‌های داربستی که در این صنعت کاربرد دارند باید مقاوم‌تر از لوله‌های داربستی معمولی بوده و قابلیت تحمل فشاری کاری و دمای بالای را داشته باشند.

صنایع دریایی و کشتی‎سازی: گاهی از سازه‌ای که با استفاده از انواع لوله های داربست برپا می‌شود در ساخت کشتی‌ها و سازه‌های دریایی به عنوان بخشی از سازه استفاده می‌شود. این لوله‌ها هم باید تحمل بالایی داشته باشند و با قرار گرفتن در معرض نمک دریا دچار خوردگی نشوند.

صنعت خودروسازی: این سازه حتی برای تقویت برخی از قسمت‌های خودرو نیز کاربرد دارد. در واقع خودروسازان از این انواع لوله های داربست به عنوان قسمتی از فریم و شاسی خودرو استفاده می‌کنند.

صنعت هوا و فضا: برای ساخت برخی از قطعاتی که در فرودگاه‌ها، موشک‌ها و ایستگاه‌های فضایی کاربرد دارد نیز می‌توان از انواع لوله های داربست استفاده کرد. این محصولات باید ضمن وزن پایین، مقاومت بالایی داشته باشند.

صنعت کشاورزی: در این صنعت نیز با استفاده از لوله‌های داربستی ساختارهایی مانند تنبان یا سیستم‌های آبیاری قطره‌ای را برپا می‌کنند.

نقاشی صنعتی و ساختمانی: نقاشان برای اینکه به قسمت‌های بالای دیوارهای مرتفع دسترسی داشته باشند؛ به جای ابزارهای نامطمئنی مثل نردبان از داربست استفاده می‌کنند.

کارگاه‌ها و کارخانجات مختلف: با استفاده از لوله‌های داربستی می‌توان سازه‌هایی را ساخت که به عنوان پلتفرم‌ و یا همان سکو درکارخانه‌ها و کارگاه‌ها کاربرد دارند. با استفاده از این سازه‌ها می‌توان از فضای در دسترس به شکل بهینه‌تری استفاده کرد.

لوله‌های داربستی اگر به صورت استاندارد تولید شوند؛ از مقاومت بالایی برخوردار بوده و بسیار انعطاف‌پذیر هستند. همین دو ویژگی باعث شده که این مدل لوله در صنایع مختلف برای اتمام پروژه‌های متنوعی کاربرد داشته باشد. این محصول نقش تقویت‌کننده و پشتیبان از سازه‌ها و تجهیزات مختلف دارد.

لوله داربستی چطور تولید می‌شود؟

ورق‌های فولادی یا استیل برای تبدیل شدن به لوله داربستی فرآیند پیچیده‌ای را طی می‌کنند. برای اینکه محصول نهایی دقیقا از نظر مشخصات فنی و ظاهری با آنچه در استانداردها روی آنها تاکید شده است مطابقت داشته باشد؛ باید به دقت تولید شده و فرآیند کنترل کیفیت را نیز طی کند.

آماده‌سازی مواد اولیه: ورق سیاه ST37 بهترین متریال برای تولید لوله‌های داربستی است. در مرحله اول، این ورق به ابعاد مناسب برش داده شده و برای از بین بردن ذرات ناشی از خوردگی سطحی، تمیز می‌شود.

شکل‌دهی: دستگاه فرم‌دهی که برای تولید این محصول کاربرد دارد؛ دارای غلتک‌های متوالی است که با عبور دادن ورق از زیر آنها، فرمی شبیه به لوله ایجاد می‌شود. غلتک میانی این دستگاه ورق را به شکل U درآورده و غلتک‌های کناری نیز با فشار آوردن به لبه‌های ورق به آن شکل O می‌دهند.

جوشکاری: حال که دو لبه ورق کاملا به هم نزدیک شده است؛ باید محل تلاقی آنها به هم متصل شود. برای این کار از نوع خاصی از جوش‌کاری به نام جوشکاری مقاومتی (ERW) استفاده می‌شود. در این روش از اعمال فرکانس بالا در اثر عبور جریان الکتریکی، به فلز حالت خمیری می‌دهند. در واقع چون فلز مقاومت الکتریکی دارد؛ با قرار گرفتن در معرض این شرایط، گرم و سپس خمیری می‌شود. دستگاه جوش‌کاری که به این منظور استفاده می‌شود از سه بخش حرارتی، فشاری و کنترل تشکیل شده و می‌تواند محل اتصال را به صورت دقیق و کنترل شده جوش دهد.

برش و خنک‌سازی: لوله‌ها بعد از درز دوزی باید به ابعاد طولی مورد نظر برش بخورند. وظیفه انجام این مرحله از تولید نیز به عهده دستگاه برش است. بعد از برش زدن لوله‌ها وارد بستر خنک‌کننده شده و آماده کنترل کیفیت و بسته‌بندی می‌شوند.

جدول وزنی انواع لوله های داربست

یکی از عوامل موثر در تعیین لیست قیمت لوله داربست جدول وزنی این محصول است. در این جدول وزن لوله‌های داربستی بر اساس ابعاد و قطر آنها تعیین شده است. شما می‌توانید با مراجعه به این جدول، نوعی از لوله داربستی را انتخاب کنید که مناسب برای کاربری مورد نظرتان است. معمولا لوله‌های داربستی ۱۷ کیلویی و ۱۴ کیلویی پرمصرف‌ترین محصولات هستند و در بیشتر موارد می‌توانند پاسخگوی نیاز خریداران باشند. اما اگر هنوز هم تردید دارید می‌توانید با مراجعه به این جدول، مناسب‌ترین محصول را انتخاب کنید. ضمن اینکه برای استعلام قیمت لوله داربستی امروز همکاران ما در بخش فروش مجموعه تامین کالا، آماده ارائه خدمات مشاوره تخصصی به شما خریداران عزیز هستند.

سایز لوله داربست به اینچ

سایز رایج لوله داربست که در ایران و بسیاری از نقاط جهان استفاده می شود، 11.2 اینچ (معادل 28.6 سانتی متر) قطر خارجی و ضخامت دیواره 3.2 میلی متر است. این سایز به عنوان نمره 5 شناخته می شود.

البته در موارد خاص، لوله های داربستی با سایزهای دیگر نیز موجود است:

• نمره 4: 10.2 اینچ (26 سانتی متر) قطر خارجی
• نمره 6: 12.2 اینچ (31 سانتی متر) قطر خارجی
• نمره 7: 14.2 اینچ (36 سانتی متر) قطر خارجی

انتخاب سایز مناسب لوله داربست به عواملی مانند:

• ارتفاع داربست: برای داربست های مرتفع، از لوله های ضخیم تر با سایز بزرگتر استفاده می شود.
• بارگذاری: اگر داربست برای تحمل بارهای سنگین مانند مصالح ساختمانی یا افراد زیاد استفاده می شود، باید از لوله های ضخیم تر با سایز بزرگتر استفاده شود.
• مقررات محلی: در برخی از مناطق، ممکن است مقررات خاصی برای سایز لوله های داربست وجود داشته باشد.