در ادامه این مقاله در مورد کاربردهای مهم نوعی لوله به نام لوله لنس در صنایع بزرگ به خصوص صنعت تولید مس و فولاد صحبت میکنیم.
لوله لنس چیست؟
لوله لنس به نوعی از لوله فولادی گفته میشود که جنس بدنه آن از تیوپ فولادی بوده و بیشتر برای انتقال گاز (لوله گازی) و پودرهای مختلف مذاب کاربرد دارد. اکثر گازها حتی آرگون، اکسیژن و نیتروژن را نیز میتوان به راحتی به کمک این لولهها منتقل یا همان تزریق کرد. از این لولهها گاهی برای شستشو و تمیز کردن مخازن بزرگ، نازلها، پاتیلهای تولیدی و سیستمهای اسلاید گیت هم استفاده میشود.
لولههای لنس انواع مختلفی دارند که معروفترین آنها لوله لنس اکسیژن است که فولاد به کار رفته در تولید آن شامل 10 درصد کربن، 3 درصد گوگرد و 1.4 درصد فسفر است. این ترکیب مشخص از عناصر مختلف باعث میشود که مواد مذابی که از لوله عبور میکنند آسیب نبینند. ورق فولادی که برای ساخت این لوله کاربرد دارد بسیار مستحکم است و قابلیت چکشخواری بالایی دارد.
قیمت لوله لنس چقدر است؟
لوله لنس بسته به سایز و فرم خود قیمتهای متفاوتی دارد. علاوه بر این هر چقدر لایه لوله لنسی که قصد خرید آن را دارید بیشتر باشد؛ قیمت این مدل لوله نیز بیشتر میشود. به عنوان مثال لولههای لنس 5 لایه دارای ترکیبات بسیاری هستند و قیمتشان نسبت به دیگر لولههای لنس بیشتر است.
لوله لنس با چه فرآیندی تولید میشود؟
تولید لولههای لنس با دمیدن اکسیژن، کرین و دولومیت به مواد اولیه تولید شروع میشود. این مواد داخل کوره قوس تزریق میشوند. این محصول انواع مختلفی دارد که معروفترین و پرکاربردترین آنها لوله لنس کالرایز است. این مدل لوله لنس از 5 لایه ساخته شده که لایه اصلی آن از فولاد و 4 لایه دیگر دو به دو از کالرایز و نوعی پوشش خاص است.
انواع لوله لنس موجود در بازار
سایز و ابعاد لولههای لنس بر اساس نوع کاربری و حداکثر جریان عبور سیال تعیین میشود. این محصول بر مبنای کاربردهایی نظیر شستشوی مجرای نازل تاندیش، مجرای بیرونی، مجرای درونی و برشکاری و یا تزریق اکسیژن به داخل مواد مذاب در متراژهای مختلفی تولید و به بازار عرضه میشود. لولههای لنس زیر از جمله مهمترین و پرکاربردترین محصولات موجود در بازار هستند:
- لوله لنس بدون رزوه و سوکت با قطر خارجی ۶ میلیمتر
- لوله لنس دو سر رزوهدار با یک سر سوکت با قطر خارجی ۱۳ میلیمتر
- لوله لنس دمش اکسیژن
برای جدا کردن ناخالصیهای مختلف به خصوص کربن، از مواد مذابی که قرار است این لوله از آن تولید شود؛ مقدار مشخصی اکسیژن به مواد مذاب تزریق میشود. با این حساب وقتی مواد مذاب وارد سرباره میشود؛ ناخالصیهای آن به راحتی قابل جدا شدن است. برای تزریق اکسیژن به مواد مذاب در این مرحله از نوعی لوله لنس به نام لوله لنس دمش اکسیژن استفاده میشود.
تفاوت لوله لنس کالرایز با لنس معمولی
لولههای کالرایز از نظر جنس و تعداد لایهها با لوله لنس معمولی تفاوت دارد. در تولید هر دو این محصولات به دلیل شرایط سخت کارخانه و حرارت بالای کوره، باید از نوعی تجهیزات خاص استفاده شود که نسبت به این شرایط مقاومت بالایی دارند. یکی از تفاوتهای اصلی که بین این دو محصول وجود دارد؛ عمر مفیدشان است.
لولههای کالرایز با داشتن لایهها مختلف نسبت به لولههای لنس معمولی 3 تا 10 برابر بیشتر عمر میکنند. روی این لولهها پوششی مخصوص از جنس سرامیک CCCP وجود دارد و سطح خارجی آن از جنس استنلس استیل است. سطح بیرونی این پوشش در برابر حمله دمایی سرباره بسیار مقاوم بوده و برای صنایع فولاد مناسب است.
مشخصات لوله لنس
مقاومت بالا: لوله لنس کالرایز نسبت به دیگر لولههایی که در این دسته جای میگیرند دارای 4 لایه اضافه است به همین خاطر این محصول در برابر حرات مقاومت بسیار بالایی دارد و از موادی تولید میشود که ضد اکسیداسیون است. با وجود طول عمر بالا، نسبت به قیمت لوله فولادی گزینهای مقرونبهصرفهتر است.
کیفیت بالا: اکثرا از لولههای لنس کالرایز در شرایط حساس و سخت استفاده میشود. بنابراین باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد. به همین دلیل در هر مرحله از تولید این لولهها، باید روی محصول کنترل کیفیت دقیقی انجام شود.
کاهش هزینههای انرژی برای ذوب مواد: ذوب کردن مواد در کارخانجات تولید مقاطع فولادی نیاز به انرژی و هزینه زیادی دارد. اما در تولید محصولی مانند لوله لنس کالرایز، از روش دمش اکسیژن و کربن استفاده میشود. این روش تولید علاوه بر افزایش مقاومت بالای محصول و ایجاد جدارههای نسوز، هزینه تولید را کاهش میدهد. تولید لوله با این روش باعث میشود که طول عمر محصول خروجی نسبت به حالت عادی 6 تا 7 برابر بیشتر شود.
کاربردهای تخصصی لوله لنس کالرایز در دمای بالا
از این مدل لوله در دمای بالا برای موارد زیر استفاده میشود:
- تزریق کربن و پودرهای دیگر در کورههای الکتریکی و پاتیلهای صنعتی و مورد استفاده در کارخانجات تولید مس و فولاد
- تزریق آرگون به پاتیلهای حاوی مواد مذاب
- تزریق آرگون یا اکسیژن در AOD
- گاززدایی از آلومینیوم مذاب با تزریق مادهای به نام فلکس (این ماده به ذوب مواد کمک میکند)
- باز کردن نازلهای موجود در تاندیش یا پاتیل
- باز کردن انسداد احتمالی در مسیر مواد مذاب در کورههای بلند
- باز کردن انسداد احتمالی مسیر سرباره چسبیده به شکاف انواع پاتیل و کانورتور
- انجام بهتر فرآیندهای DH، RH و KR با افزایش دمای مورد نیاز
مزایای لوله لنس دمش اکسیژن در صنایع فولادسازی
از لولههای لنس دمش اکسیژن بیشتر در کارخانههای تولید مس و فولاد استفاده میشود. این لولهها به جهت مزایای خود دارای محبوبیت فراوانی در این صنایع هستند. مهمترین مزایای لولههای لنس دمش عبارتند از:
- ایجاد واکنش گرمازای شدید و افزایش گرما در کورهها
- تسریع مرحله ترکیب و یکنواخت کردن مواد
- افزایش مرغوبیت فولاد
- افزایش سریع دما
- شارژ راحتتر کوره با مواد اولیه
- افزایش ظرفیت تولید کورههای برقی به جهت تسریع مراحل انجام کار
- حذف ترکیبات نیتروژن و هیدروژن یا ترکیبات غیر فلزی با روش اکسیداسیون
- توانایی بازیابی عنصر کروم از فولادهای ضایعاتی