فولاد یکی از صنایع مادری است که تولیدات آن به وفور در صنایع بزرگ و کوچک دیگر کارایی دارد. کاربردهای فراوانی محصولات خروجی از کارخانجات فولاد باعث شده که تعداد واحدهای صنعتی فعال در این حوزه طی دو دهه گذشته افزایش چشمگیری پیدا کند. سود فروش این محصولات نیز از طرف دیگر سبب شده است که علاوه بر تولیدکنندگان واقعی و متخصص، افراد متقلب نیز راه‌شان به این بازار باز شود و تولیدات تقلبی و بدون کیفیت خود را به این بازار عرضه کنند.

اما این نکته را به یاد داشته باشید که این محصولات تقلبی و مصرف آنها در پروژه‌های مختلف می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را برای مشتری به همراه داشته باشد. به همین خاطر حتما در زمان خرید هر محصول فولادی، به خصوص میلگرد لازم است که چند نکته مهم را رعایت کنید. این نکات روند تشخیص میلگرد تقلبی از میلگرد اصل را برای شما ساده‌تر می‌کنند. در این پست قصد داریم تا با توضیح چند روش ساده برای تشخیص میلگرد تقلبی از میلگرد اصل، به شما آموزش دهیم که هنگام خرید میلگرد باید به چه نکاتی توجه کنید.

چطور میلگرد تقلبی را از میلگرد اصل تشخیص دهیم؟

چندین روش مختلف برای انجام این کار وجود دارد اما کاربردی‌ترین و آسان‌ترین آنها عبارتند از:

بررسی علائم اختصاری حک شده بر روی بدنه محصول

کارخانه‌های تولید محصولات فولادی مانند تمام کارخانجات دیگری دارای علائم و نشان تجاری مخصوص به خود هستند که آن را روی بدنه تولیدات حک می‌کنند. حتی برخی از این کارخانه‌ها، علاوه بر نشان تجاری، نام کارخانه و روش تولید را نیز درست در کنار این علامت درج می‌کنند. در زمان بررسی این علامت حتما باید توجه داشته باشید که از تکنیک حکاکی برای انجام این کار استفاده شده باشد. حک با سنبه یا به دیگر روش‌های دستی نشانه تقلبی بودن میلگرد است.

مشاهده پلاک‌های نصب شده بر روی میلگرد

پلاک نوعی نشان است که اطلاعات هویتی محصول روی آن درج شده است. بررسی اطلاعات درج شده روی این نشان کاغذی و یا فلزی ساده‌ترین روش برای تشخیص میلگرد تقلبی از میلگرد اصل است. معمولا روی این تکه کاغذ یا فلز، اطلاعاتی نظیر نوع میلگرد، کد شمش، شماره بسته، سایز میلگرد، طول میلگرد، وزن بسته، تاریخ تولید و آدرس کارخانه و مواردی از این دست نوشته شده است.

توجه به وزن محصول

مبنای تولید کارخانه‌های فولاد، جدولی به نام جدول اشتال است که در آن وزن استاندارد هر محصول نوشته شده است. در این کتابچه راهنما، به مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت، نوع اتصال، قوانین و مقررات ساخت و استاندارد های دیگری مانند وزن اصلی‌ترین پروفیل‌ها نوشته شده است. بنابراین شما خیلی راحت می‌توانید با مقایسه وزن واقعی میلگرد با وزنی که در این جدول برای همین محصول استاندارد در نظر گرفته شده است؛ تقلبی بودن یا نبودن آن را تشخیص دهید. متاسفانه دیده شده است که برخی از مشتریان، با هدف کاهش هزینه‌های پروژه، بدون در نظر گرفت وزن محصول، به دنبال میلگردهای ارزان می‌روند. این در حالی است که ارزانی در قیمت میلگرد گاهی می‌تواند عواقب بسیار جدی را به دنبال داشته باشد.

بررسی رنگ

رنگ میلگرد اصل، تیره و مایل به سیاه است. به همین خاطر میلگردی که رنگش زرد شده است؛ نشانه از تجمع زنگار روی آن است که در اثر رطوبت و قرار گرفتن میلگرد در شرایط جوی و شرایط نگهداری نامناسب است. اگر زنگار تازه باشد و مدت زیادی از ایجاد آن نگذشته باشد؛ قدرت آن را ندارد که وارد عمق میلگرد شده و خللی در کیفیت آن ایجاد کند. اما اگر زنگار قدیمی است و به طور کلی رنگ تیره محصول را زرد کرده است؛ از خرید آن به شدت اجتناب کنید.

بررسی گواهی‌نامه‌های کنترل کیفیت محصول

گواهی‌نامه کنترل کیفیت، تضمینی بر اصل بودن میلگرد است. بررسی گواهی‌نامه‌هایی که محصول مد نظر شما موفق به دریافت آنها شده است؛ نشانه‌ای از کیفیت است. این گواهینامه چند بخش اصلی دارد که در ادامه بیشتر در مورد آنها توضیح می‌دهیم.

آزمایش کشش: برای اینکه میزان تحمل میلگرد در برابر نیروی کششی مشخص شود؛ در این آزمایش آن را درون فک دستگاه کشش قرار دادهو می‌کشند. دستگاه می‌تواند نیرویی که در این روند به میلگرد وارد شده است را مشخص کند.

مشخصات گواهی‌نامه: در این قسمت اطلاعاتی نظیر شماره گواهینامه، نام و طول محصول، استاندارد محصول، شماره بندل، نوع شمش و همچنین خواص مکانیکی و خواص شیمیایی درج شده است.

خواص فیزیکی محصول: در بخش خواص فیزیکی مشخصات گواهی‌نامه می‌توانید ۳ پارامتر اصلی استحکام تسلیمی، استحکام کشش نهایی و ازدیاد طول را مشاهده کنید. در بخش استحکام تسلیمی نقطه‌ای که میلگرد در آن در برابر نیرو و فشار وارده تسلیم می‌شود نوشته شده است. در بخش استحکام کششی نهایی، نقطه‌ای که نیروی اعمالی به بیش‌ترین مقدار خود می‌رسد درج می‌شود و در نهایت نیز ازدیاد طول نشانه‌ای از تغییر شکل میلگرد است.

خواص شیمیایی محصول: درصد خلوص عناصری مانند کربن، سیلیسیم، منگنز، فسفر، نیکل، کروم و گوگرد موجود در آلیاژ فولاد در این بخش به نمایش در می‌آید. تمام میلگردهای اصل و استاندارد، برگه آنالیز یا گواهی کنترل کیفیت دارند.

میلگردهای تولید داخل بعد از خروج از خط تولید باید آزمایشات متعددی را به عنوان آزمایش کنترل کیفیت طی کنند. در این آزمایشات مشخص خواهد شد که میلگرد از لحاظ کیفی در چه سطحی است. آزمایش کشش، تاشدگی و جوش‌پذیری از جمله مهم‌ترین آزمایشات کنترل کیفیتی هستند که در ایران بر روی میلگردها انجام شده و شما می‌توانید با بررسی آنها، محصول اصل را از تقلبی تشخیص دهید.

آزمایش تاشدگی: برای اینکه قدرت تاشدگی میلگرد سنجیده شود؛ ابتدا آن را ۴۵ درجه خم کرده و سپس داخل آب داغ یا جوش قرار می‌دهند. در این حالت باید برای تایید قدرت تاشدگی محصول، خم‌شدگی آن را به میزان ۵.۲۲ باز کنند. اگر در این فرآیند مشکلی ایجاد نشد؛ میلگرد تایید می‌شود.

آزمایش جوش‌پذیری: اگر نتایج دو آزمایش قبلی مثبت بود؛ این آزمایش که قابلیت انجام عملیات جوش‌کاری روی بدنه میلگرد را نشان می‌دهد انجام شده و محصول توسط واحد کنترل کیفیت تاییدیه نهایی را دریافت می‌کند.