فرق میلگرد ساده و آجدار چیست
فهرست مطالب
میلگرد نوعی مقاطع فولادی است که از نظر شکل ظاهری به دو دسته میلگرد ساده و آجدار تقسیم می‌شود. اما این دو محصول به غیر از شکل بصری خود، چه تفاوت‌های دیگری با یکدیگر دارند؟ در این مقاله همراه ما باشید تا پاسخ این سوال مهم را دریابید.
تعریف میلگرد ساده و آجدار
میلگرد ساده به میلگردی گفته می‌شود که روی بدنه آن آج وجود ندارد و بیشتر از آن برای افزایش استحکام بتن در صنعت ساختمان استفاده می‌شود. این محصول در ساخت ستون‌های بتنی، زیرسازی، مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و جبران ضعف کششی بتن در برابر زلزله نیز کاربرد دارد. این نوع میلگرد در سایزهای مختلفی از ۶ تا ۲۰۰ میلی‌متر به صورت شاخه‌های ۶ یا ۱۲ متری تولید می‌شود.
میلگرد آجدار به مقاطع فولادی گفته می‌شود که روی بدنه آنها شیارهای بیرون‌زده‌ای به صورت مارپیچ، یکنواخت، دوکی‌شکل و یا مرکب وجود دارد. از این نوع میلگرد عمدتا در صنعت ساختمان جهت تولید خاموت، سنجاقی، رکابی، عصایی و زیگزاگ استفاده می‌شود. میلگرد آجدار را در مراحل مختلف مسلح کردن بتن نیز استفاده می‌کنند. به طور کلی این دو نوع میلگرد از نظر قیمت، خواص مکانیکی، روش تولید، سایز و مواد اولیه مورد استفاده در ساخت‌شان با یکدیگر تفاوت دارند.
قیمت میلگرد
قبل از اینکه وارد بحث تخصصی در مورد تفاوت این دو نوع میلگرد پرکاربرد شویم؛ بهتر است بدانید که قیمت میلگرد آجدار متفاوت از قیمت میلگرد ساده است.
چرا که روش تولید این دو محصول، مواد تشکیل‌دهنده آنها و از همه مهم‌تر خواص مکانیکی‌شان با یکدیگر تفاوت دارد. بنابراین متفاوت بودن قیمت میلگرد ساده و آجدار با توجه به مجموع این نقاط تمایز کاملا طبیعی است.
تفاوت میلگرد آجدار و ساده از لحاظ شیوه تولید
به طور کلی، در اکثر کارخانه‌های بزرگ کشور، میلگردها به دو روش زیر تولید می‌شوند:
روش تولید آلیاژی: برای تولید میلگرد به این روش شمش مورد استفاده حاوی فرو آلیاژهای خاصی است. بعد از تولید این مدل شمش، میلگرد به شیوه نورد ساخته شده و با قرار گرفتن در محیط آزاد، کم کم خنک می‌شود.
این شیوه خنک شدن باعث می‌شود که خواص مکانیکی و مشخصات شیمیایی در تمام بخش‌های داخلی و خارجی میلگرد یکسان باشد. میلگردهایی که به این شیوه تولید می‌شوند در برابر زلزله و فشار، مقاومت بیشتر و یکسان‌تری دارند.
روش تولید حرارتی: شمش‌هایی که برای تولید میلگرد به روش تولید حرارتی یا همان ترمکس کاربرد دارند؛ از کلاس آنالیز شیمیایی پایین‌تری برخوردار هستند. برای اینکه مقاومت محصول تولید شده به این شیوه منطبق بر استاندارد شود؛ میلگرد گرم به محض خروج از خط تولید، مستقیما وارد لوله آب شده و خنک می‌شود. به همین خاطره در استفاده از این نوع میلگردها برای سازه‌های تحت فشار یا ساختمان‌های واقع شده در مناطق زلزله‌خیز باید دقت بیشتری شود.
یکی از تفاوت‌های عمده بین این دو شیوه تولید؛ قیمت محصولات خروجی از آنهاست. قیمت میلگرد ساده ترمکسی معمولا ارزان‌تر از نمونه مشابه‌ای است که به شیوه آلیاژسازی تولید شده است.
تفاوت میلگرد آجدار و ساده از نظر مواد تشکیل‌دهنده
جنس متریال به کار رفته در تولید انواع میلگرد روی قدرت و استحکام کششی آنها تاثیر زیادی دارد. ضمن اینکه عمر مفید و میزان مقاومت آنها در برابر فرسایش نیز بستگی به همین عامل دارد.
در حال حاضر انواع میلگرد آجدار و ساده از نظر جنس، به زیر مجموعه‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- میلگرد اروپایی
- میلگرد فولاد کربن
- میلگرد روکش اپوکسی
- میلگرد گالوانیزه
- میلگرد فولاد استنلس (ضد زنگ)
- میلگرد فایبرگلاس
تفاوت میلگرد آجدار و ساده از نظر خواص مکانیکی
عمده‌ترین تفاوت بین میلگرد ساده و آجدار به خواص مکانیکی آنها مربوط می‌شود. به همین خاطر استاندارد تولید این محصولات، تا حدودی به خواص مکانیکی آنها مربوط است. اکثر میلگردهای موجود در بازار ایران بر اساس استاندارد روسی تولید شده و از نظر خواص مکانیکی به ۴ گروه زیر تقسیم می‌شوند:
میلگرد A1: جنس این میلگردها نرم است و عمدتا به صورت ساده و بدون آج تولید می‌شوند. حداقل مقاومت کششی مجاز این محصول ۳۶۰ مگا پاسکال و حداقل مقاومت مجاز تسلیم آن ۲۴۰ مگا پاسکال است. انجام فرآیند جوش‌کاری و تغییر شکل روی این محصول امکان‌پذیر می‌باشد.
میلگرد A2: حداقل مقاومت کششی مجاز و حداقل مقاومت تسلیم مجاز این نوع میلگرد نیمه سخت یا همان نیمه خشک به ترتیب ۵۰۰ و ۳۴۰ مگا پاسکال می‌باشد. این محصول را بیشتر به صورت آجدار فنری تولید می‌کنند و از آن اکثرا در صنعت ساختمان برای خاموت‌زنی و مش‌بندی استفاده می‌شود. اکثر تولیدکنندگان مدعی هستند که میلگرد A2 قابلیت جوش‌کاری دارد. اما معمولا توصیه نمی‌شود که از این محصول برای انجام فرآیند جوش‌کاری استفاده شود.
میلگرد A3: این نوع میلگرد مشهور به میلگرد سخت یا همان خشک و ترد است که بیشتر به صورت آجدار جناقی تولید می‌شود. شکل ظاهری این محصول به صورتی است که اگر از مقطع به آن نگاه کنید؛ آج‌های رو بدنه را به صورت ۷ و ۸ می‌بینید و اگر از کنار آن را نظاره‌گر باشید؛ آج‌ها زاویه‌ای ۴۵ درجه دارند و به صورت ضربدری خود را نشان می‌دهند.
برای این نوع میلگرد نیز حداقل مقاومت کششی مجاز و حداقل مقاومت تسلیم مجاز به ترتیب ۶۰۰ و ۴۰۰ مگا پاسکال تعریف شده است. میلگردهای گرید A3 را بیشتر در صنعت ساختمان به کار می‌برند و انجام عملیات جوش‌کاری روی آنها مجاز نیست. اگر قصد ایجاد زوایای تند یا تغییر شکل زیاد را دارید؛ سعی کنید از این میلگرد استفاده نکنید. چرا که این محصول بسیار ترد و شکننده است و قابلیت انعطاف‌پذیری پایینی دارد.
میلگرد A4: این محصولات را از نظر ظاهری به صورت آجدار مرکب تولید می‌کنند. حداقل مقاومت کششی مجاز میلگردهای گرید A4 حدود ۶۵۰ مگا پاسکال و حداقل مقاومت تسلیم مجاز آن چیزی نزدیک به ۵۰۰ مگا پاسکال می‌باشد. کاربرد این نوع میلگرد نسبت به سایر میلگردها کمتر است و مصارف خاصی دارد.
به طور کلی خواص مکانیکی، روش تولید و مواد اولیه‌ای که برای تولید از آن استفاده می‌شود؛ عمده‌ترین تفاوت‌های بین میلگرد آجدار و ساده هستند.
