فولاد ضد زنگ یا همان استیل به دسته وسیعی از آلیاژهای فولادی گفته میشود که دارای مقداری کروم در ترکیبات خود هستند. این میزان کروم از فولاد در برابر خوردگی و آسیبهای مرتبط با آن محافظت میکند. مقدار کروم و همچنین مقدار سایر عناصر فلزی موجود در آلیاژ این فولادها بسته به نوع محصول میتواند متفاوت باشد.
استیل ۳۱۶ یک آلیاژ محبوب است که مولیبدن یکی از ترکیبات موجود در آن محسوب میشود. برخلاف استیل ۳۰۴ که تقریبا رایجترین شکل فولاد ضد زنگ موجود در بازار است؛ استیل ۳۱۶ مقاومت بالایی در برابر خوردگی ناشی از کلرید و سایر اسیدها دارد. این ویژگی باعث میشود که محصولات تولید شده از این نوع استیل مانند ورق استیل ۳۱۶ برای استفاده در محیطهای دریایی یا مکانهایی که دائما در معرض کلرید قرار دارند ایدهآل باشند.
استیل ۳۱۶ در انواع مختلفی از جمله ۳۱۶L تولید و به بازار عرضه میشود. استیل ۳۱۶L کربن و مولیبدن کمتری نسبت به استیل معمولی ۳۱۶ دارد و بیشتر تفاوتهای موجود بین این دو محصول نیز به همین خاطر است. این مقاله تفاوتهای اساسی بین ورقهای استیل تولید شده با این دو آلیاژ را بررسی میکند تا شما مشتریان عزیز بتوانید بهترین و مناسبترین ورق را برای کاربرد مد نظر خود انتخاب کنید.
تعریف ورق استیل
مانند ورقهای فولادی، ورقهای ساخته شده از استیل یا همان استنلس استیل در درجه اول از آهن و کربن تشکیل شدهاند. تنها تفاوت اساسی بین این دو ورق این است که در ورق استیل حداقل ۱۰.۵ درصد کروم وجود دارد. کروم یک عنصر فلزی با مقاومت بالا در برابر خوردگی است. همه ورقهای فولادی ضد زنگ برای استفاده در محیطهایی که دائما در معرض رطوبت و مواد شیمیایی بالقوه خورنده هستند ایدهآلند. همچنین از این ورقها به وفور در صنایع حساس مانند صنعت تولید مواد غذایی و داروسازی استفاده میشود؛ چرا که خطر آلودگی استیل نسبت به دیگر فلزات بسیار کمتر است.
گریدهای مختلف ورق استیل حاوی عناصر متفاوتی هستند. به عنوان مثال ورق استیل گرید ۳۰۴ حاوی حداکثر ۳۵ درصد نیکل است و برای تولید محصولاتی مانند لوازم خانگی، ظروف آشپزی، لوله و مواردی از این دست کاربرد دارد. اما در ورق استیل ۳۱۶ علاوه بر عناصر متداول، مولیبدن نیز یافت میشود. به همین خاطر از این ورق بیشتر برای برپایی تجهیزات دریایی، تجهیزات تولید مواد شیمیایی و دارویی و تجهیزات آشپزخانههای صنعتی استفاده میشود.
تفاوت بین ورق استیل گرید ۳۱۶ با گرید ۳۱۶L از نظر کیفیت
ورقهای استیل گرید ۳۱۶ و ۳۱۶L هر دو از نوعی فولاد ضد زنگ درجه یک تولید میشوند؛ اما تفاوتهای کلیدی بین این دو محصول وجود دارد. در ورق استیل ۳۱۶L نسبتا کربن کمتری در مقایسه با ورق استیل ۳۱۶ یافت میشود. برای اینکه ورقی را بتوانیم گرید ۳۱۶L بنامیم؛ نباید مقدار کربن موجود در ترکیباتش از ۰.۰۳ درصد تجاوز کند. این میزان کربن خطر رسوب را کاهش داده و محصولات تولیدی را به گزینه بهتری برای جوشکاری تبدیل میکند. رعایت میزان ۰.۰۳ درصد کربن باعث میشود که ورق تولیدی دارای حداکثر مقاومت در برابر خوردگی باشد.
فولاد ضد زنگ گرید ۳۱۶ دارای سطح متوسطی از کربن است و بین ۲ تا ۳ درصد مولیبدن دارد. ترکیب این عناصر باعث افزایش مقاومت ورق در برابر خوردگی، تماس با عوامل اسیدی و تماس با دمای بالا میشود. هر دو نوع ورق قابلیت چکشخواری عالی دارند و در حالتهایی مانند خمش، کشش و چرخش معمولا عملکرد خوبی از خود نشان میدهند.
نحوه انتخاب بین استیل گرید ۳۱۶ و گرید ۳۱۶L
برای تعیین اینکه کدام یک از این ورقها برای کاربری مد نظرتان بهتر است؛ باید عوامل زیر را در نظر بگیرید:
مقاومت در برابر خوردگی
ورق استیل ۳۱۶L انتخاب بهتری برای استفاده در محیطهایی است که احتمال خورندگی و تماس ورق با دمای بالا در آنها زیاد است. از آنجایی که این نوع ورق استیل حاوی کربن کمتری نسبت به ورق استیل ۳۱۶ است؛ مقاومت بهتری در برابر خوردگی در زمان جوشکاری دارد. این به این معنی است که محل خال جوشها روی این نوع ورق استیل کمتر ممکن است دچار پوسیدگی شود.
قیمت
از آنجایی که ورق استیل ۳۱۶L حاوی کربن کمتری است و خواص متمایز و بهتری نسبت به گرید ۳۱۶ دارد؛ قیمت آن در بازار بیشتر است.
خواص مغناطیسی
ورق استیل ۳۱۶ واکنش بسیار کمی در زمان مواجهه با میدانهای مغناطیسی از خود نشان میدهد. بر خلاف فولادهای ضد زنگ پایه که فرومغناطیسی هستند؛ اکثر فولادهای ضد زنگ خاص از جمله فولاد گرید ۳۱۶ آستنیتی بوده و نگیر هستند. با این حال، برخی از کالاهای تولید شده با این نوع ورق استیل میتوانند با قرار گرفتن تحت فرآیندهایی مانند شکلدهی سرد و جوشکاری، خاصیت فرومغناطیسی پیدا کنند. در این شرایط استیل ۳۱۶L نسبت به استیل ۳۱۶ بیشتر مستعد به دست آوردن درجه خاصی از خواص مغناطیسی است.
کاربردها
هر دو نوع فولاد ضد زنگ برای استفاده در طیف گستردهای از صنایع کاربرد دارند. با این حال معمولا از گرید ۳۱۶ این نوع ورقها در صنعت ساختمان و صنایع زیرساختی بیشتر از گرید ۳۱۶L استفاده میشود؛ زیرا در اکثر شرایط این نوع ورق عملکرد قویتری داشته و در برابر سوراخ شدن و خوردگی مقاومتر است. گرید ۳۱۶L این نوع ورق نیز برای تولید تجهیزات دارویی و عکاسی بسیار پرکاربرد است؛ زیرا میتواند در برابر جوشکاری و تماس طولانی مدت با مواد شیمیایی خورنده مقاومت خوبی داشته باشد.
همانطور که مشاهده کردید؛ گرچه ورقهای استیل ۳۱۶ و ۳۱۶L از نظر ظاهری شبیه به هم هستند؛ اما تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند که بیشتر آنها مربوط به ترکیب آلیاژهای به کار رفته در تولیدشان است. تفاوت اصلی بین ورق استیل ۳۱۶ و ۳۱۶L در محتوای کربن موجود در آنهاست.
در حالی که ورق گرید ۳۱۶ دارای حداکثر محتوای کربن ۰.۰۸ درصد است؛ در ورقهای گرید ۳۱۶L میتوان حداکثر ۰.۰۳ درصد کربن پیدا کرد. ضمن اینکه وجود درصد مشخصی از مولیبدن در هر دو نوع ورق و خواصی که به واسطه حضور این عنصر در ورقهای استیل گرید ۳۱۶ و ۳۱۶L ایجاد میشود؛ اصلیترین شباهت موجود بین این دو محصول است.