ورق استیل به نوعی از ورق فولادی گفته میشود که عناصر بسیاری در ترکیب آن استفاده شده است؛ اما آهن و کربن از جمله عناصری هستند که در این آلیاژ بیشتر از سایر عناصر یافت میشوند. از این ورقها به طور کلی بیشتر در تولید لوازم خانگی و ساخت برخی از قطعات خودرو استفاده میشود؛ اما در صنایع دیگر مانند صنعت ساختمان نیز گاهی شاهد استفاده از این ورقها هستیم. ورقهای استیل که به ورق استنلس استیل نیز شناخته میشوند بر اساس استانداردهایی تولید میشوند که در این مقاله قصد داریم در مورد آنها در قالب جدول استاندارد ورق استیل صحبت کنیم.
آشنایی با انواع استانداردهای ورق استیل
گرچه استانداردهای مختلفی برای تولید این محصول وجود دارد و در هر کشوری این محصول را بر اساس یک استاندارد خاص تولید میکنند؛ اما اکثر ورقهای استیل را بر اساس یکی از استانداردهای زیر تولید میکنند:
- AISI
- ASTM
- DIN
- USN
در ادامه بیشتر در مورد این استانداردها و جداول مربوط به آنها توضیح میدهیم.
ورق استیل یکی از مواد اصلی در صنایع مختلف است و برای مصارف مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. در اینجا چندین استاندارد رایج برای ورق استیل ذکر میشود:
- استاندارد ASTM (انجمن آمریکایی برای مواد و آزمایش): ASTM یکی از استانداردهای معتبر برای ورق استیل است. در این استاندارد، مشخصات فنی و ویژگیهای مکانیکی و شیمیایی مواد استیل تعیین میشود.
- استاندارد AISI (انجمن آمریکایی برای فولاد): AISI نیز یکی دیگر از استانداردهای معتبر است که برای تعیین ویژگیهای استیل استفاده میشود. این استاندارد معمولاً برای تولیدات استیل مختلف از جمله ورقها نیز بهکار میرود.
- استاندارد EN (اتحادیه اروپا): این استاندارد برای استیلهایی که در اروپا تولید میشوند استفاده میشود. این استاندارد نیز مشخصات فنی و ویژگیهای مکانیکی و شیمیایی را برای ورقهای استیل تعیین میکند.
- استاندارد JIS (استانداردهای صنعتی ژاپن): این استاندارد مخصوص استانداردهای صنعتی ژاپن است. از این استاندارد برای ورقهای استیلی استفاده میشود که در ژاپن تولید و استفاده میشوند.
- استاندارد GB (گوانگ بیانگ، چین): این استاندارد برای ورقهای استیل تولید شده در چین استفاده میشود.
- استانداردهای محلی و ملی: در برخی کشورها استانداردهای ملی یا محلی برای ورقهای استیل وجود دارد که براساس نیازهای خاص آن کشور تعیین میشود.
همه این استانداردها شامل مواردی مانند ابعاد، ویژگیهای مکانیکی (مانند مقاومت به کشش، تغییر شکل و غیره)، و ویژگیهای شیمیایی (مانند ترکیب شیمیایی، مقادیر آلیاژی و غیره) هستند که برای انتخاب و استفاده مناسب ورق استیل بسیار مهم هستند.
برای آگاهی از نحوه خرید و قیمت ورق استیل میتوانید با کارشناسان فروش تامین کالا در ارتباط باشید.
استاندارد AISI در تولید ورق استیل
این استاندارد که توسط انجمن آهن و فولاد آمریکا تدوین شده است؛ با حروف اختصاری AISI روی محصول نمایش داده میشود. روی ورقهای استیلی که بر اساس این استاندارد تولید میشوند؛ علاوه بر این علامت، یک عدد 3 رقمی نیز وجود دارد. این عدد بر اساس سریهای ورق استیل انتخاب میشود. روی بدنه برخی از ورقهای استیل بعد از این 3 رقم ممکن است چند حرف انگلیسی نیز ببینید که به معنی میزان کربن موجود در آلیاژ فولادی است که ورق را با آن تولید کردهاند. به عنوان مثال سری آلیاژ ورق استیلی که به آن در بازار ورق گرید L316 گفته میشود 3 است و شماره سریال محصول نیز 16 میباشد. حرف L که در نام این محصول مشاهده میکنید نوعی پسوند است که نشان میدهد در آلیاژ فولادی این ورق کمتر از 0.03 درصد کربن وجود دارد. بر اساس این استاندارد، ورقهای استیل به دو دسته فولاد کم آلیاژ و کربنی و فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل تقسیم میشوند.
نامگذاری استاندارد AISI بر اساس فولاد کم آلیاژ و کربنی
محصولات این گروه معمولا نامی متشکل از 4 یا 5 کاراکتر دارند که هر کدام از آنها معنی خاصی دارد. به عنوان مثال اگر نام محصولی بر اساس این استاندارد ABCD باشد؛ 2 کاراکتر اول از سمت چپ یعنی حروف A و B نشاندهنده گروه فولاد و 2 کاراکتر بعدی یعنی حروف C و D نیز میزان کربنی که در این ترکیب وجود دارد را نشان میدهند. این 2 کاراکتر معمولا به صورت عددی هستند و در 100 ضرب خواهند شد. ضمن اینکه در صورت استفاده از عنصری خاص در ترکیب استیل، نام این عنصر به صورت اختصاری بین این کارکترها میآید. بنابراین اگر نام محصولی ABXCD باشد تنها تفاوتش با محصولی که قبلا مثال زدیم این است که یک عنصر خاص به نام X در ترکیبش وجود دارد که با مراجعه به جدول تناوبی عناصر، میتوانید نام این عنصر را پیدا کنید.
نامگذاری استاندارد AISI بر اساس فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل
ورقهای استیلی که بر اساس استاندارد AISI تولید میشوند نیز به صورت یک کاراکتر سه حرفی نامگذاری میشوند. حرف اول این نام به معنی نوع فولاد است. به عنوان مثال اعداد 2 و 3 ساختار آستنیتی و عدد 4 ساختار مارتنزیتی و فریتی را نشان میدهند.
استاندارد USN در تولید ورق استیل
این استاندارد یک استاندارد بین المللی است که نام محصولات ساخته شده بر اساس آن با یک حرف شروع شده و 5 عدد به دنبال آن میآید. این حرف اول نام میتواند S، N و یا J باشد. حرف S به معنی ورق استیل مقاوم به حرارت، حرف N به معنی آلیاژ نیکل و حرف J به معنی ورق استیل ساخته شده به روش ریختهگری است. معنی اعداد بعد از این حروف نیز مشابه استاندارد AISI است. اگر 2 عدد آخر نام این محصولات صفر باشند؛ یعنی محصول از آلیاژ پایه و اصلی ساخته شده است.
مقایسه 2 استاندارد USN و AISI در تولید ورق استیل
در جدول استاندارد ورق استیل زیر میتوانید به صورت خلاصه، تفاوت بین این دو استاندارد را مشاهده کنید:
دور رقم آخر در استاندارد UNS | پسوند در استاندارد AISI | توضیحات |
00 | – | آلیاژ یا پایه اصلی |
03 | L | کربن معمولاً کمتر از 0.03% |
08 | S | کربن متوسط در آلیاژهایی با پایه کربن زیاد |
09 | H | حد پایین کربن محدود شده به همراه عملیات حرارتی خاص جهت ایجاد مقاومت به ساییدگی |
10 | Plus X | منگنز بیشتر |
20 | F | گوگرد و فسفر بیشتر |
23 | Se, FSe | سلنیم (ماشینکاری راحت) |
30 | Cu | مس |
40 | Cb | نئوبیم، کلومبیم |
35 و 36 | Ti | تیتانیوم |
52 و 51 | N, HN | نیتروژن متوسط و زیاد |
53 و 54 | LN, HLN | کم کربن و حاوی نیتروژن متوسط و زیاد |
بررسی استاندارد DIN ورق استیل
این استاندارد در اصل یک استاندارد آلمانی است که از دو روش برای نامگذاری ورقهای استیل در آن استفاده میشود. در روش اول، کد استاندارد با حرف X نشان داده شده و 2 عدد بعد از آن وجود دارد. این اعداد نشاندهنده درصد کربن موجود در فولاد است. پس از کد استاندارد و مقدار کربن، علامت شیمیایی عناصری مثل کروم یا نیکل نیز با مقدار درصد آنها به نمایش درمیآید. به عنوان مثال اگر نام محصولی طبق این استاندارد X10CrNiMo1810 باشد؛ معنی آن به شرح زیر است:
- X10 یعنی 0.1 درصد کربن در فولادش وجود دارد
- CrNiMo عناصر موجود در این نوع ورق هستند
- عدد 18 یعنی 18 درصد کروم در این ورق یافت میشود
- عدد 10 نیز به معنی وجود 10 درصد نیکل در فولاد ورق است
روش دوم نامگذاری محصولات بر اساس این استاندارد نیز به این صورت است که از شماره یا حروفی با شکل X.XXX استفاده میشود. رقم اول قبل از اعشار نوع آلیاژ ورق را نشان میدهد و رقم اول و دوم بعد از اعشار نیز به ترتیب نشاندهنده گروه فولاد و زیر گروه آن هستند. 2 رقم آخر این استاندارد نیز نشاندهنده شماره سریال محصول است.
مقایسه جدول انواع استیل بر اساس استانداردهای مختلف
در جدول زیر استاندارد AISI آمریکا که از متداولترین استانداردها برای تولید ورقهای استنلس استیل در جهان به حساب میآید؛ با دیگر استانداردها معادلسازی شده است:
GOST روسیه | SS روسیه | JIS ژاپن | B.S. انگلیس | ANFOR فرانسه | DIN آلمان | UNS | AISI آمریکا |
12Ch17 | 2320 | SUS430 | 430S15 | Z8C17 | 1.4016 | S43000 | 430 |
08Ch18N10 | 2332 | SUS304 | 304S15 | Z6CN18.12 | 1.4301 | S30400 | 304 |
08Ch18N11 | 2352 | SUS19 | 304S12 | Z2CN18.10 | 1.4306 | S30403 | 304L |
– | 2347 | SUS316 | 316S16 | Z6CND17.11 | 1.4401 | S31600 | 316 |
– | 2348 | SUS316L | 316S11 | Z2CND18.13 | 1.4404 | S31603 | 316L |
12Ch18N10T | 2337 | SUS321 | 321S12 | Z6CNT8.10 | 1.4541 | S32100 | 321 |
20Ch20N14S2 | – | CUH309 | 309S24 | Z15CNS20.12 | 1.4828 | S30900 | 309 |
– | – | SUS309S | 309S24 | Z15CN24.13 | 1.4833 | S30908 | 309s |
20Ch25N20S2 | – | SUH301 | – | Z15CNS25.20 | 1.4841 | S31000 | 310 |
– | 2361 | SUH310 | 310S24 | Z12CN25.20 | 1.4845 | S31008 | 310s |
12Ch13 | 2302 | SUS410 | 410S21 | Z10C13 | 1.4006 | S41000 | 410 |
20Ch13 | 2303 | SUS420J1 | 420S37 | Z20C13 | 1.4021 | S42000 | 420 |
12Ch17 | 2320 | SUS430 | 430S15 | Z8C17 | 1.4016 | S43000 | 430 |
استاندارد استیل ۳۰۴ چیست؟
ورق استیل از نظر گرید به زیر مجموعههای مختلفی تقسیم میشود که استیل 304 یکی از پرکاربردترینها در بین آنهاست. این ورق که بر اساس استاندارد آلمانی ۱/۴۳۰۱ نامگذاری شده؛ از میزان مقاومت کمتری در برابر خوردگی و فرسایش نسبت به استیل 316 برخوردار است. ضمن اینکه از نظر قیمتی، انواع ورق استیل 304 ارزانتر از نوع 316 از همین محصول هستند.
نتیجهگیری
همانطور که مشاهده کردید؛ سیستم نامگذاری در استانداردهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. به همین خاطر یکی از مهمترین نکاتی که هنگام خرید ورق استیل باید به آن توجه کنید؛ جدول استاندارد ورق استیل است. این جداول اطلاعات بسیار مفیدی را به شما ارائه میکنند که میتوانند انتخاب ورق مناسب با کاربری مورد نظرتان را تسهیل کنند. ما در این مقاله سعی کردیم تا با توضیح استانداردهای مختلفی که در قالب جدول انواع استیل ارائه شده بودند به شما عزیزان کمک کنیم که در انتخاب دچار اشتباه نشوید. اما اگر مطالعه اطلاعات موجود در این جداول نتوانسته به شما کمک کند و هنوز هم سوالات زیادی در مورد انواع ورق استیل دارید؛ میتوانید با کارشناسان ما در مجموعه تامین کالا تماس بگیرید.
همکاران ما در بخش پاسخگویی تلفنی مجموعه، در ساعات ادارای آماده ارائه خدمات مشاوره به شما خریداران عزیز هستند. ضمن اینکه شما میتوانید از طریق همین تماس قیمت انواع مقاطع فولادی و استیل را نیز استعلام کنید تا اگر قصد خرید دارید؛ محصول مورد نظرتان را با قیمتی نازلتر تهیه کنید. همانطور که میدانید؛ مقاطع فولادی از جمله محصولات استیل، قیمت ثابتی ندارند و نرخشان وابسته به عوامل مختلفی است. بنابراین برای خرید لوله استیل یا ورقهای ساخته شده با این فلز، ناچار هستید که در همان روز خرید، قیمت را از یک منبع معتبر استعلام کنید. ما در تامین کالا این فرآیند را برای شما تسهیل کردهایم. پس با یک تماس تلفنی، میتوانید از قیمت لحظهای هر محصولی که مد نظرتان است مطلع شوید.