نورد گرم و سرد دو روش مرسوم و متداولی هستند که این روزها برای تولید انواع ورق فولادی از آنها استفاده میشود. در شیوه نورد گرم ابتدا ماده اولیه که به شکل اسلب یا شمش است تا دمای 900 درجه سانتیگراد حرارت داده شده و بعد از وارد شدن به خط تولید، توسط غلتکهای مخصوصی فشرده شده تا به ضخامت مورد نظر برسد. این فرآیند تا جایی ادامه دارد که ورق از نظر ضخامت و سایز به ابعاد استاندارد مورد نظر رسیده و آماده بستهبندی شود.
در این شیوه تولید، شمش فولاد تحت حرارت و فشار زیادی قرار میگیرد. به همین خاطر هنگام خارج شدن از خط تولید به شکل ورق، ظاهری مات و کدر پیدا میکند. علت نامگذاری این محصول هم نشات گرفته از ظاهری تیره و ماتش است. در نقطه مقابل ورقهایی که به شیوه نورد سرد تولید میشوند در دمایی نزدیک به دمای محیط فرآیند کاهش ضخامت را تجربه میکنند و به همین خاظر ظاهرشان نسبت به ورقهای سیاه روشنتر و براقتر است. علاوه بر ظاهری متفاوت، ورقهای نورد سرد از نظر میزان مقاومت و استحکام نیز در جایگاه بهتری نسبت به ورقهای نورد گرم قرار دارند.
نکته بسیار جالبی که در مورد خروجی این دو روش تولید وجود دارد؛ بهای تمام شده ساخت محصول است. به طور کلی قیمت ورق سیاه و کلیه ورقهایی که با روش نورد گرم تولید میشوند به نسبت ورقهای نورد سرد گرانتر است. ورقهای سیاه معمولا به دو صورت رول و شیت بستهبندی و برای مصرف به بازار عرضه میشوند. در این مقاله قصد داریم تفاوت بین محصولاتی که با این 2 روش مختلف بستهبندی میشوند را توضیح دهیم.
ورق سیاه رولی چیست؟
ورقهای سیاه بعد از سپری کردن مرحله نورد گرم، وارد فاز بستهبندی میشوند. در این مرحله مقداری از حجم تولید به صورت رول یا همان کلاف درآمده و انبار میشود. پلتهایی که به این شیوه بستهبندی میشوند را ورق سیاه رولی میگویند. ضخامت و عرض این رولها متفاوت و معمولا در تعیین طولشان هیچ محدودیتی وجود ندارد. بنابراین مشتری وقتی میخواهد ورق سیاه بخرد؛ بسته به نیازش میتواند از این رول به ابعاد دلخواه خود خرید کند. ورقهای سیاه رولی، در صورت داشتن کیفیت و ویژگیهای مشابه، نسبت به ورقهایی که به صورت شیت بستهبندی و آماده استفاده میشوند ارزانتر هستند.
ورق سیاه شیت یا همان فابریک چیست؟
برش زدن ورق و درآوردن آن به ابعاد مختلف، روش مرسوم دیگری است که در کارخانههای تولید فولاد برای بستهبندی ورق سیاه از آن استفاده میشود. به پلتهایی که با این شیوه آماده استفاده میشوند ورق سیاه شیت گفته میشود. از آنجایی که مرحله برش روی این ورقها در کارخانه و با دستگاههای دقیق انجام میشود؛ گاهی در برخی از مواقع به آن ورق سیاه فابریک نیز گفته میشود. استفاده از این دستگاههای برش باعث میشود که کیفیت محل برش بسیار بالا بوده و کنارههای ورق کاملا صاف و یک دست باشد. ابعاد این ورقها معمولا متفاوت است و مشتری میتواند بسته به نیاز خود، خرید کند.
چه تفاوتی بین رول ورق سیاه با شیت آن وجود دارد؟
برای افرادی که قصد خرید ورق سیاه را دارند؛ دانستن تفاوت بین ورق رولی با شیتی بسیار مهم است. قبل از اینکه به صورت اختصاصی در مورد این تفاوتها صحبت کنیم ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که این محصولات از نظر کیفیت ساخت، مقاومت و میزان استحکام هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند؛ بلکه این فاکتورهایی مانند کیفیت برش، تنوع در ابعاد و قیمت است که تعیینکننده تفاوتهای اصلی بین این دو محصول است.
کیفیت برش
ورقهایی که به صورت شیت یا همان فابریک در کارخانه برش زده میشوند از کیفیت بالاتری نسبت به ورقی برخوردارند که توسط فروشنده و در مغازه برش میخورند. این برش با استفاده از تجهیزات مخصوصی انجام میشود و بعد از اتمام این مرحله هیچگونه شکستگی، پریدگی و خمشدگی در لبهها و حاشیههای ورق دیده نمیشود. این در حالی است که برش دستی هرگز نمیتواند جای برش باکیفیتی که توسط ماشین انجام میشود را بگیرد. البته کیفیت برش در ورقهای سیاه شیت، علاوه بر کیفیت تجهیزات و دستگاه برش تا حدود زیادی به مهارت اپراتور نیز بستگی دارد. اما در حالت کلی ورق سیاهی که به صورت شیت یا فابریک برش خورده شده، در محل برش از لبههای صافتری برخوردار است.
تنوع در ابعاد
پلتهایی که بر مبنای روش نورد گرم تولید و با استفاده از دستگاه برش میخورند؛ دارای ابعاد مختلفی هستند. بنابراین مصرفکننده میتواند بسته به ابعاد محلی که قرار است این ورق را در آنجا استفاده کند؛ ابعاد مورد نظر خود را تعیین کرده و خرید را بر اساس آن انجام دهد. با این وجود، ابعاد ورقهای شیتی از قبل مشخص است و انعطافپذیری بالایی ندارد.
به عنوان مثال اگر بخواهید محلی با ابعاد 1.25 در 2 متر را با استفاده از ورق سیاه شیت پوشش دهید؛ پیدا کردن محصولی که دقیقا این ابعاد را داشته باشد و در کارخانه برش خورده باشد کار سختی است. در این شرایط بهتر است به سراغ ورقهای رولی بروید تا بتوانید ورق را به ابعاد دلخواه در آورید. با این حساب میتوان گفت که ورقهای رولی انعطافپذیری بیشتری در ابعاد دارند.
قیمت
برش ورق در کارخانه هم نیاز به تجهیزات خاصی دارد و هم انرژی زیادی مصرف میکند؛ بنابراین هزینه برش بخش جداگانهای از بهای تمام شده محصولاتی را تشکیل میدهد که به صورت شیت بستهبندی و به بازار عرضه میشوند. بنابراین به طور کلی ورقهای رولی به نسبت ارزانتر از ورقهای شیتی هستند. البته فاکتورهای دیگری نظیر کیفیت تولید نیز وجود دارد که روی قیمت این محصولات تاثیر مستقیم دارند؛ اما با این وجود و با در نظر گرفتن تساوی بین تمامی این فاکتورها، قیمت ورق سیاه رولی کمی ارزانتر از ورق سیاه شیت است.
برای آگاهی و آشنایی با قیمت ورق استیل 316 و نحوه خرید ورق استیل 316 کلیک کنید.
ورق سیاه رولی بهتر است یا شیت؟
تصمیمگیری در مورد پاسخ این سوال به نوع مصرفتان بستگی دارد. اگر نیاز دارید در نهایت ورق خریداری شده به شکل رول را برش بزنید بهتر است از همان ابتدا ورق فابریک بخرید. این ورقها هم لبههای با کیفیتی دارند و هم نیازی نیست برای آماده به مصرف کردنشان هزینهای جداگانه برای برش بپردازید. اما اگر ورقی با ابعاد خاص مد نظرتان است؛ نوع فابریک شیت سیاه گزینه بهتری است.